Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

Μια ανάλυση της ψυχολογίας του Έλληνα

Ο καναπές του Σίγκμουντ Φρόιντ

Ο καναπές του Σίγκμουντ Φρόιντ

 Πολλά γερμανικά ΜΜΕ ασχολούνται συστηματικά και σοβαρά εδώ και ένα χρόνο με την Ελλάδα. Αφορμή είναι η κρίση του χρέους, αλλά τα ερωτήματα δεν αφορούν πάντα μόνο τη δημοσιονομική πολιτική. Πώς νιώθει ο Έλληνας σήμερα;

Το ότι η Ελλάδα έχει πτωχεύσει δημοσιονομικά είναι κοινό μυστικό. Το μυστικό είναι για τον έξωθεν παρατηρητή πώς εσωτερικεύει την κρίση ο κάθε ένας ξεχωριστά. 
Η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου όμως αυτό ακριβώς θέλησε στο φύλλο της του περασμένου Σαββατοκύριακου, να διαλευκάνει το μυστικό της ατομικής ψυχολογικής κατάστασης του Έλληνα σήμερα. Γι’ αυτό και δεν αποτάθηκε ούτε σε πολιτικούς, ούτε σε ιεράρχες, ούτε σε αναλυτές. Δεν ήθελε να ακούσει ούτε ένα Ουδέποτε θα πτωχεύσωμεν ούτε ένα Απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο ούτε ένα Εν οίδα ότι ουδέν οίδα. 

 Αποτάθηκε σε ένα συγγραφέα, μια πόρνη και μια ψυχοθεραπεύτρια.
Οι μαρτυρίες για το σήμερα…

 Λέει λοιπόν ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης: «Πολιτικοί δέχονται επιθέσεις σε εστιατόρια, πρόσφατα εμφανίστηκε μια αφίσα με ονόματα δημοσιογράφων και τη φράση ΄Μας πρόδωσαν΄ σαν να τους επικηρύσσει, οδηγοί αρνούνται να πληρώσουν τα διόδια και ξυλοφορτώνουν τους ταμίες, υπάρχει μια προϊούσα βαναυσότητα της καθημερινότητας, μια εγωιστική μορφή αντίστασης που θέτει σε κίνδυνο τη δημοκρατία.»  

Λέει η πρόεδρος του Σωματείου Εκδιδομένων Προσώπων Δήμητρα Κανελλοπούλου για τους πελάτες της: «Ή δεν τους σηκώνεται καθόλου ή είναι σκληρός σαν από μπετό, το νοιώθεις ότι ακόμα κι όταν κάνουν σεξ σκέφτονται τις πιστωτικές κάρτες τους. Το στρες για τα λεφτά τους έχει βάλει τα δυο πόδια σ’ ένα παπούτσι, πιο πολύ απ’ ότι παλιότερα η ηθική της εκκλησίας.» 

 Λέει τέλος η ψυχοθεραπεύτρια Ευγενία Γεωργαντά για τον ρόλο της κρίσης στις συζητήσεις με όσους ζητούν τη βοήθειά της: «Στην ουσία όλοι οι ασθενείς μου είναι κολλημένοι στο στάδιο της άρνησης, πολύ μακριά από τη φάση της αποδοχής… Το ίδιο και στη δημόσια συζήτηση. Πάντα φταίνε οι άλλοι. Όλοι συμπράττουν στη διαφθορά, δεν πληρώνουν φόρους, αλλά υπεύθυνοι είναι οι άλλοι. Γραπωνόμαστε από το συναίσθημα ότι μας έχουν πληγώσει, η κυρία Μέρκελ ή η Ευρώπη.»
...και η διαίσθηση για το αύριο

  Αν αποφασίσουμε ότι μας αρκούν αυτές οι τρεις μαρτυρίες, τότε σε ποια φάση βρίσκεται σήμερα ο μέσος Έλληνας; 
Βρίσκεται στη φάση του ανεπεξέργαστου σοκ, σαν να γκρεμίστηκε το σπίτι και κοιτάς τα ερείπια και δεν θέλεις ακόμα να το πιστέψεις και νοιώθεις κάτι ανάμεσα σε παραλυσία και οργή. Ακριβώς ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο, ανάμεσα στην παραλυσία και την οργή. Τα επόμενα στάδια της εσωτερίκευσης ενός τραύματος είναι η θλίψη, η αποδοχή και η λογική επεξεργασία. 
Στους νότιους λαούς μάλλον η αρχική άρνηση διαρκεί περισσότερο, οι βόρειοι λαοί μάλλον ρέπουν στο στάδιο της θλίψης και της κατάθλιψης. 
Με δυο λόγια, και χωρίς ακόμα τις σχετικές μαρτυρίες συγγραφέων και ιατρών, μόνο από εσωτερική διαίσθηση, μας φαίνεται ότι πίσω από την κρούστα της άρνησης η ευέλικτη ψυχοσύνθεση του Έλληνα επεξεργάζεται κιόλας την κρίση και ποιος ξέρει ίσως μας αιφνιδιάσει με απρόσμενες λύσεις.
Σπύρος Μοσκόβου
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης
 dw-world.de