Πώς το life style εκμαύλισε τη Δημοκρατία

«Φαίνεται πως εκείνοι που κατάντησαν την πολιτική ζωή της Ελλάδας, στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα, γνώριζαν πολύ καλά ... τον Αριστοτέλη». Με τα χαρακτηριστικά λόγια του Έλληνα φιλοσόφου, Αριστοτέλη, που προβληματίζεται για το πολίτευμα και περιγράφει την Δημοκρατία -χωρίς πάντως ο ίδιος να την υιοθετεί- ξεκινά το βιβλίο «Αριστοτέλης Πολιτικά, ποιοι πρέπει να μας κυβερνούν, ή πώς το life style εκμαύλισε τη Δημοκρατία», που κυκλοφόρησε πριν λίγες ημέρες, από τις εκδόσεις Αποτύπωμα, σε μετάφραση Διονύση Βίτσου.

Πρότυπο πολιτεύματος και ιδανικό αποτελεί σήμερα η περίφημη Αθηναϊκή Δημοκρατία, την οποία υμνολογεί κανείς χωρίς να ξέρει τι ακριβώς ήταν. Σπάνια αναφέρεται ότι ο Αριστοτέλης, από τα τέσσερα είδη δημοκρατίας, που διέκρινε, θεωρούσε χειρότερο πολίτευμα τη δημοκρατία της εποχής του -την Αθηναϊκή Δημοκρατία- και καλύτερο το «γεωργικό» είδος της δημοκρατίας, τη δημοκρατία του Σόλωνα, το οποίο πολύ απέχει από την άμεση δημοκρατία. Πρόκειται για το πρωτόγονο είδος της δημοκρατίας, όπου κυβερνούν το γεωργικό πλήθος και οι κάτοχοι περιουσίας- με άλλα λόγια όλοι όσοι έχουν κάποιο ορισμένο εισόδημα- αλλά βάσει νόμων και χωρίς προσωπικό όφελος.

Για τον Αριστοτέλη, λέει ο μεταφραστής του αρχαίου κειμένου Διονύσης Βίτσος: «Το καλό πολίτευμα είναι το συμφέρον για την Πολιτεία και έχει να κάνει με το κατά πόσο ένα πολίτευμα συντελεί στο να μπορέσει να κατακτήσει ο κάθε πολίτης -το κατά τον φιλόσοφο- ύψιστο αγαθό, την Ευδαιμονία, που δεν είναι ούτε ο πλούτος, ούτε η ηδονή, αλλά κάτι σχετικό και διαφορετικό για κάθε άνθρωπο. Η Ηδονή είναι το φυσικό επακολούθημα και ο Πλούτος η συνήθης προϋπόθεσή της».

Ιδιαίτερα επίκαιρος ο λόγος του Αριστοτέλη, σχεδόν σε κάθε του φράση, φτάνει στο αποκορύφωμά της, όταν θέτει το ερώτημα «τι γίνεται αν η ποιότητα της ζωής πάψει να αποτελεί το μέτρο της ευτυχίας; Αν δεν υπάρχουν όρια στην επιθυμία απόκτησης χρημάτων, επειδή θεωρείται πως αυτά είναι ό,τι σπουδαιότερο στη ζωή;» Και, όπως σχολιάζει ο μεταφραστής «πρόκειται γι αυτό που οδήγησε τον σημερινό Ελληνα στην τωρινή του κοινωνική, ηθική και οικονομική κατάσταση. Φτάσαμε να σκεφτόμαστε ότι "αφού πουλήσω μέχρι και την ψυχή μου για να αποκτήσω τη δυνατότητα να αγοράσω όλα όσα επιθυμώ και τα οποία δεν τελειώνουν, διαπιστώνω για άλλη μια φορά πως είμαι δυστυχής"».

Ο Αριστοτέλης γεννήθηκε το 384 π.Χ στα αρχαία Στάγειρα της Μακεδονίας που σήμερα φέρουν την ονομασία Λιοτόπι και βρίσκονται μισό χιλιόμετρο νότια της Ολυμπιάδας. Ήταν από τους επικρατέστερους διαδόχους του Πλάτωνα στη διεύθυνση της Σχολής, μαζί με τον Ξενοκράτη και τον Σπεύσιππο.

Οι Αλεξανδρινοί υπολόγιζαν ότι ο Αριστοτέλης έγραψε συνολικά 400 περίπου βιβλία. Μεγάλο μέρος από το έργο αυτό χάθηκε. Σώθηκαν 47 βιβλία και μερικά αποσπάσματα από τα υπόλοιπα, χωρίς και αυτά να θεωρούνται όλα γνήσια.



Σ10