Η 18σέλιδη έκθεση, αναγνώριζε πιθανές εύφλεκτες ζώνες, κυρίως την Αίγυπτο, και παρουσίαζε προτάσεις για το πώς η αμερικανική κυβέρνηση θα μπορούσε να πιέσει για αλλαγές σε απολυταρχικά κράτη, των οποίων όμως οι ηγέτες, αποτελούν πολύτιμους συμμάχους της Αμερικής.
Πέραν των παραπάνω, η έκθεση προσπαθούσε να δώσει λύση στο πρόβλημα που τελικά προέκυψε, του πως θα πρέπει ο Λευκός Οίκος να ισορροπεί τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα και την ανάγκη διατήρησης της σταθερότητας, απέναντι στις δημοκρατικές αναζητήσεις των διαδηλωτών.
Όπως λένε οι αξιωματούχοι, η υποστήριξη του Ομπάμα προς τους διαδηλωτές της πλατείας Tahrir, ακόμη και αν συνοδεύτηκε από ανάμικτα μηνύματα, αντανακλούσε τη πίστη του στην αναγκαιότητα των αλλαγών, ειδάλλως πίστευε πως οι Άραβες δικτάτορες θα προχωρούσαν σε βίαιη καταστολή των συλλαλητηρίων.
«Η Αίγυπτος ήταν συνεχώς στο μυαλό του προέδρου… πρόκειται για την χώρα άγκυρα ολόκληρης της περιοχής», λένε.
Την εποχή που συντάχθηκε η έκθεση, ο πρόεδρος Μουμπάρακ παρέμενε δυνατός, προετοιμάζοντας τον γιο του Γκαμάλ για να τον διαδεχθεί. Οι προγραμματισμένες εκλογές για τον Νοέμβριο αναμένονταν να είναι πλαστές, και η αστυνομία φυλάκιζε τους μπλόγκερ του διαδικτύου. Ο Mohamet ElBaradei είχε επιστρέψει στη πατρίδα του, και ηγείτο ενός αντιπολιτευτικού κινήματος.
Για την Υεμένη, ο πρόεδρος Ομπάμα ανησυχούσε πως η υπερβολική εστίαση της Αμερικής στις επιχειρήσεις εναντίον της Αλ Κάιντα, αγνοούσαν την υφέρπουσα πολιτική κρίση, καθώς οι νέοι της χώρας ξεσηκώνονταν εναντίον του αυταρχικού προέδρου Abdullah Saleh. Όπως λένε οι Αμερικανοί, «Σε όλα τα κράτη της περιοχής υπήρχαν οι ίδιες τάσεις. Μεγάλος νεανικός πληθυσμός, ελλιπής παιδεία, στάσιμες οικονομίες, και νέες τεχνολογίες όπως τα facebook και twitter… πραγματική συνταγή για φασαρίες».
Ο Λευκός Οίκος Οργάνωσε επανειλημμένες συσκέψεις με ειδικούς του υπουργείου Εξωτερικών, της C.I.A, και άλλων υπηρεσιών. Επικεφαλής της διαδικασίας ήταν ο Dennis Ross, σύμβουλος του προέδρου επί θεμάτων Μ. Ανατολής. Η όλη διαδικασία κρατήθηκε μυστική από πλευράς της κυβέρνησης, επειδή υπήρχε η ανησυχία μη τυχόν και οι αραβικές χώρες αρχίσουν να πιέζουν την Αμερική αν μαθαίνονταν τα συμπεράσματα της έκθεσης, κάτι που τελικά έγινε μόλις άρχισαν οι φασαρίες στο Κάιρο.
Σύμφωνα με την απόρρητη έκθεση, υπάρχουν τέσσερις αραβικές χώρες που κινδυνεύουν, αλλά που οι αξιωματούχοι δεν μας τις αναφέρουν. Μία που ήδη προχωρά σε αλλαγές, μία που αντιστέκεται σθεναρά, και δυο που διατηρούν στενές στρατηγικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα υφίστανται έντονες θρησκευτικές πιέσεις. Άρα είναι λογικό να μαντέψουμε ότι πρόκειται για τις Ιορδανία, Αίγυπτο, Μπαχρέιν, και Υεμένη.
Η έκθεση βοήθησε επίσης στη διαμόρφωση μιας διαφορετικής πολιτικής, όπως όταν η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών μιλώντας στο Κατάρ τον περασμένο μήνα, άσκησε έντονη κριτική στους Άραβες ηγέτες που συνεχίζουν να αντιστέκονται στις αλλαγές.
«Ασχοληθήκαμε πολύ με το ζήτημα του ποιος θα έπρεπε να ηγηθεί των μεταρρυθμίσεων», αναφέρουν οι αξιωματούχοι. «Αν πιέζαμε για μεταρρυθμίσεις, υπήρχε άραγε κίνδυνος να χαλάσουν οι σχέσεις μας με τον αιγυπτιακό στρατό;».
Παράλληλα, ο πρόεδρος ζήτησε από τους συμβούλους του να μελετήσουν τις λαϊκές εξεγέρσεις της Λατινικής Αμερικής, της Αν. Ευρώπης, και της Νοτιοανατολικής Ασίας, ώστε να καθοριστεί ποιες πέτυχαν και ποιες όχι. Ο Ομπάμα έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη περίπτωση της Ινδονησίας, όπου είχε περάσει κάποια χρόνια ως μικρό παιδί, και η οποία έδιωξε τον επί πολλά χρόνια ηγέτη της Σουχάρτο το 1998.
Αν και η μυστική αυτή έκθεση καθόρισε και τις αμερικανικές αντιδράσεις στα πρόσφατα γεγονότα του αραβικού κόσμου, δεν έχει υποβληθεί ακόμη επισήμως, και όπως εξελίσσονται οι διαμαρτυρίες στη Μ. Ανατολή, παραμένει μια εργασία που ακόμη συμπληρώνεται.
S.A.-NY Times-antinews
