Την απόρρητη αλληλογραφία μεταξύ Αθήνας, Ουάσινγκτον και Άγκυρας για την κρίση στα Ίμια, φέρνει στο φως η «Καθημερινή της Κυριακής». Όπως προκύπτει από επιστολή του τότε Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Γουόρεν Κρίστοφερ, Ελλάδα και Τουρκία, με εγγυητή τις ΗΠΑ, δεσμεύτηκαν να απομακρύνουν στρατιώτες, πλοία και σημαίες από τα Ίμια, αλλά και να μην επιστρέψουν στην περιοχή. Καταγράφεται επίσης η προσπάθεια της Άγκυρα να επεκτείνει την ισχύ της συμφωνίας και στην νησίδα Καλόλιμνο, απέναντι από τα Ίμια.
Ειδικότερα, στην επιστολή ο κ. Κρίστοφερ επισημαίνει: «Οι διαβεβαιώσεις που μας προσέφεραν η Ελλάδα και η Τουρκία ότι θα απομάκρυναν τα πλοία, το προσωπικό και τις σημαίες -με ένα αλληλοδιαδοχικό και συντονισμένο τρόπο- επέτρεψε σε κάθε πλευρά να υποχωρήσει από το χείλος (του πολέμου) με αξιοπρέπεια. Η κυβέρνηση της (μιας χώρας) μας έχει διαβεβαιώσει ότι δεν θα τοποθετήσει τη σημαία της ή οπλισμένο προσωπικό της στις νησίδες ούτε θα τοποθετήσει πλοία κοντά στις νησίδες. Προσδίδουμε μεγάλη βαρύτητα σε αυτή τη διαβεβαίωση από ένα σύμμαχο του ΝΑΤΟ. Προσδίδουμε εξίσου μεγάλη βαρύτητα στις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησής σας ως προς τα ίδια, και το έχουμε διαβιβάσει προφορικά και γραπτώς στην κυβέρνηση της (άλλης χώρας)».
Την επιστολή επέδωσαν στους κ. Πάγκαλο και Μπαϊκάλ ο πρέσβης στην Αθήνα, Τόμας Νάιλς, και ο επιτετραμμένος στην Άγκυρα, Φράνσις Ριτσαρντόουν, στις 6 Φεβρουαρίου. Η βαρύτητα και το νόημα μιας τέτοιας επιστολής από τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ήταν προφανής και δικαιολογεί την αρχική ενόχληση που φέρεται να εξέφρασε ο Θ. Πάγκαλος όταν την παρέλαβε.
Καλόλιμνος
Επιπροσθέτως, η σχετική δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης, που για πολλούς καθιστά την περιοχή των Ιμίων «γκρίζα ζώνη», επιβεβαιώθηκε την επομένη, όταν στην προσπάθεια αποτροπής νέας πρόκλησης της Τουρκίας, που επιχειρούσε να αμφισβητήσει την ελληνικότητα της Καλολίμνου, η Αθήνα διεμήνυσε στην Ουάσιγκτον ότι η συμφωνία που εξασφάλισε ο Χόλμπρουκ αφορούσε μόνον τα Ιμια.
Τηλεγράφημα της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα προς τον κ. Κρίστοφερ, στις 7 Φεβρουαρίου, ανέφερε: «Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με πληροφορίες περί παρουσίας ελληνικών στρατευμάτων στη νησίδα της Καλολίμνου κοντά στα Ιμια / Καρντάκ, το υπουργείο Εξωτερικών και το ελληνικό ΓΕΕΘΑ είπαν ότι μόνον η νησίδα των Ιμίων καλύπτεται από τη συμφωνία απεμπλοκής που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ στις 30 - 31 Ιανουαρίου. Έτσι, κατά την άποψή τους, η παρακείμενη νησίδα της Καλολίμνου δεν υπάγεται στη συμφωνία, και δεν επιβεβαιώνουν ούτε διαψεύδουν την παρουσία ελληνικών στρατευμάτων (ή άλλων προσώπων) στην Καλόλιμνο (ή σε άλλα νησιά / νησίδες του Αιγαίου)». Το τηλεγράφημα επισημαίνει πως «η πρεσβεία ενεργεί θεωρώντας ότι η συμφωνία περί επανόδου στο προηγούμενο καθεστώς καλύπτει μόνον τα Ιμια / Καρντάκ και όχι άλλα γειτονικά νησιά / νησίδες» και ζητεί σχετική επιβεβαίωση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ειδικότερα, στην επιστολή ο κ. Κρίστοφερ επισημαίνει: «Οι διαβεβαιώσεις που μας προσέφεραν η Ελλάδα και η Τουρκία ότι θα απομάκρυναν τα πλοία, το προσωπικό και τις σημαίες -με ένα αλληλοδιαδοχικό και συντονισμένο τρόπο- επέτρεψε σε κάθε πλευρά να υποχωρήσει από το χείλος (του πολέμου) με αξιοπρέπεια. Η κυβέρνηση της (μιας χώρας) μας έχει διαβεβαιώσει ότι δεν θα τοποθετήσει τη σημαία της ή οπλισμένο προσωπικό της στις νησίδες ούτε θα τοποθετήσει πλοία κοντά στις νησίδες. Προσδίδουμε μεγάλη βαρύτητα σε αυτή τη διαβεβαίωση από ένα σύμμαχο του ΝΑΤΟ. Προσδίδουμε εξίσου μεγάλη βαρύτητα στις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησής σας ως προς τα ίδια, και το έχουμε διαβιβάσει προφορικά και γραπτώς στην κυβέρνηση της (άλλης χώρας)».
Την επιστολή επέδωσαν στους κ. Πάγκαλο και Μπαϊκάλ ο πρέσβης στην Αθήνα, Τόμας Νάιλς, και ο επιτετραμμένος στην Άγκυρα, Φράνσις Ριτσαρντόουν, στις 6 Φεβρουαρίου. Η βαρύτητα και το νόημα μιας τέτοιας επιστολής από τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας ήταν προφανής και δικαιολογεί την αρχική ενόχληση που φέρεται να εξέφρασε ο Θ. Πάγκαλος όταν την παρέλαβε.
Καλόλιμνος
Επιπροσθέτως, η σχετική δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης, που για πολλούς καθιστά την περιοχή των Ιμίων «γκρίζα ζώνη», επιβεβαιώθηκε την επομένη, όταν στην προσπάθεια αποτροπής νέας πρόκλησης της Τουρκίας, που επιχειρούσε να αμφισβητήσει την ελληνικότητα της Καλολίμνου, η Αθήνα διεμήνυσε στην Ουάσιγκτον ότι η συμφωνία που εξασφάλισε ο Χόλμπρουκ αφορούσε μόνον τα Ιμια.
Τηλεγράφημα της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα προς τον κ. Κρίστοφερ, στις 7 Φεβρουαρίου, ανέφερε: «Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με πληροφορίες περί παρουσίας ελληνικών στρατευμάτων στη νησίδα της Καλολίμνου κοντά στα Ιμια / Καρντάκ, το υπουργείο Εξωτερικών και το ελληνικό ΓΕΕΘΑ είπαν ότι μόνον η νησίδα των Ιμίων καλύπτεται από τη συμφωνία απεμπλοκής που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ στις 30 - 31 Ιανουαρίου. Έτσι, κατά την άποψή τους, η παρακείμενη νησίδα της Καλολίμνου δεν υπάγεται στη συμφωνία, και δεν επιβεβαιώνουν ούτε διαψεύδουν την παρουσία ελληνικών στρατευμάτων (ή άλλων προσώπων) στην Καλόλιμνο (ή σε άλλα νησιά / νησίδες του Αιγαίου)». Το τηλεγράφημα επισημαίνει πως «η πρεσβεία ενεργεί θεωρώντας ότι η συμφωνία περί επανόδου στο προηγούμενο καθεστώς καλύπτει μόνον τα Ιμια / Καρντάκ και όχι άλλα γειτονικά νησιά / νησίδες» και ζητεί σχετική επιβεβαίωση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ