Η σημερινή δήλωση του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Ιρλανδίας κ. Πάτρικ Χόνοχαν, ότι αναμένει να υποβληθεί αίτημα από τη χώρα του για χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ και το ΔΝΤ, δεν αποτέλεσε κεραυνό εν αιθρία. Στην πραγματικότητα, το σενάριο της διάσωσης της Ιρλανδίας είχε εξυφανθεί στις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη τουλάχιστον από τα τέλη της περασμένης εβδομάδας, όταν το επιτόκιο των 10ετών ομολόγων του ιρλανδικού κράτους έφτασε το επίπεδο-ρεκόρ του 9%.
Η εξέλιξη αυτή αποτελούσε ευθεία απειλή και για την Πορτογαλία - όπου το επιτόκιο των αντίστοιχων ομολόγων πλησίαζε απειλητικά το 8% - και σε μικρότερο βαθμό την Ισπανία και την Ιταλία, όπου επίσης σημειώθηκε μία μικρότερης έκτασης αύξηση του κόστους δανεισμού.
Η πρώτη προσπάθεια εκτόνωσης της πίεσης στην αγορά ομολόγων έγινε με τη δήλωση των Υπουργών Οικονομικών των πέντε μεγάλων χωρών της ΕΕ την περασμένη Παρασκευή από τη Σεούλ, όπου συνεδρίαζε η G 20, με την οποία καθησύχαζαν τους επενδυτές ότι δεν υπάρχει περίπτωση να υποστούν μείωση της αξίας (haircut) των ομολόγων τους.
Και αυτό, γιατί ο Μόνιμος Μηχανισμός Αντιμετώπισης Κρίσεων που προωθείται με πρωτοβουλία της Γερμανίας και προβλέπει τη δυνατότητα αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους με συμμετοχή ιδιωτών, θα ισχύσει από το Μάιο του 2013. Η δεύτερη προσπάθεια έγινε με την άσκηση πιέσεων από το περασμένο Σαββατοκύριακο προς την Κυβέρνηση της Ιρλανδίας να δεχτεί την ένταξη της στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με όρους ανάλογους με αυτούς που εφαρμόσθηκαν στην περίπτωση της Ελλάδας.
Στις πιέσεις πρωτοστάτησαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ανώτατα στελέχη της ΕΚΤ, που μετέχουν στο Εκτελεστικό Συμβούλιο της, ζητούσαν με δηλώσεις τους από τη Δευτέρα να ενταχθεί η Ιρλανδία στο Μηχανισμό Χρηματοδότησης.
Η πίεση από την πλευρά της ΕΚΤ εξηγείται από την κακή κατάσταση των ιρλανδικών τραπεζών, οι οποίες υπέστησαν μεγάλες ζημιές από τα «τοξικά ομόλογα» και την κατάρρευση της ιρλανδικής αγοράς ακίνητης περιουσίας από το 2008 και μετά. Η ιρλανδική Κυβέρνηση έχει υπολογίσει σε 50 δις ευρώ τα κεφάλαια που θα χρειαστούν για την εξυγίανση των τραπεζών της χώρας, αλλά οι αναλυτές θεωρούν ότι μπορεί να χρειαστούν περισσότερα, καθώς αυξάνονται τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια τους και μειώνονται οι καταθέσεις τους.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας από πλευράς χορηγήσεων, η Τράπεζα της Ιρλανδίας, υπέστη μείωση των καταθέσεων της κατά 10 δις ευρώ στο περασμένο δίμηνο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου. Οι ιρλανδικές τράπεζες είναι απόλυτα εξαρτημένες για τη χρηματοδότησή τους από την ΕΚΤ.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, ο δανεισμός των ιρλανδικών τραπεζών από την ΕΚΤ τον περασμένο μήνα αυξήθηκε κατά 7% και έφτασε τα 130 δισ. ευρώ, ενώ τον ίδιο μήνα οι ελληνικές τράπεζες μείωσαν κατά 2% τον αντίστοιχο δανεισμό τους στα 92 δις ευρώ.
Από την άλλη πλευρά, η ΕΚΤ θέλει να περιορίσει την υπερβολική προσφυγή των τραπεζών της Ευρωζώνης στα κεφάλαιά της και στελέχη της, όπως ο Γερμανός κ. Γιούργκεν Σταρκ, κάνουν λόγο για σταδιακό φρένο της παροχής ρευστότητας από την αρχή του 2011. Η ΕΚΤ περιόρισε, επίσης, τους τελευταίους μήνες και την αγορά κρατικών ομολόγων, καθώς φοβάται ότι θα δημιουργηθούν ζημιές στον ισολογισμό της.
Η πίεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ιρλανδία ασκήθηκε, διότι προφανώς δεν θεωρούσε ότι η χώρα μπορούσε να μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα, παρά τη μείωση των δαπανών - συμπεριλαμβανομένων των μισθών - που εφάρμοσε τη τελευταία διετία.
Το γεγονός ότι το έλλειμμα της χώρας - μαζί με τα κεφάλαια που θα διατεθούν για τις τράπεζες - φτάνει φέτος το 32% του ΑΕΠ, δεν άφηνε πολλά περιθώρια για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ήθελε να δράσει γρήγορα για να αποφευχθεί η διασπορά της κρίσης στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης με ασταθή δημοσιονομική κατάσταση.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
