Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010

Ο πόλεμος φυσικού αερίου πλήττει την ΕΕ



Του Michael Schwirtz
The New York Times


Την περασμένη εβδομάδα, μία ημέρα αφότου ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, διέταξε να κλείσουν οι στρόφιγγες του ρωσικού φυσικού αερίου προς στην Ευρώπη -τμήμα του οποίου μεταφέρεται μέσω Λευκορωσίας-, η Ρωσία προχώρησε σε περαιτέρω περικοπή της παροχής του φυσικού αερίου προς τη Λευκορωσία, στο 60%. Η διαμάχη προκάλεσε ανησυχίες για τη δυνατότητα της Μόσχας να είναι αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας.



Η διαμάχη ξέσπασε όταν η Ρωσία άρχισε να παρακρατεί το φυσικό αέριο προς τη Λευκορωσία, στην προσπάθειά της να εξασφαλίσει τα περισσότερα από 200 εκατομμύρια δολάρια που το Μινσκ οφείλει στη Μόσχα για το ρωσικό αέριο. Ο Αλεξέι Μίλερ, επικεφαλής της ρωσικής κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου Gazprom, ανακοίνωσε περαιτέρω περικοπή της παροχής του φυσικού αερίου προς το Μινσκ. «Τα νέα είναι άσχημα», είπε ο κ. Μίλερ. «Η Λευκορωσία δεν έλαβε μέτρα για να αποπληρώσει το χρέος της για το ρωσικό φυσικό αέριο που έλαβε». Πρόσθεσε ότι παρά τις απειλές του προέδρου της Λευκορωσίας, η ροή του ρωσικού φυσικού αερίου, μέσω αγωγού που διέρχεται από τη Λευκορωσία, προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, συνεχίζεται κανονικά.



Κλείνουν οι στρόφιγγες
Στη συνέχεια, ο κ. Λουκασένκο είχε διατάξει να κλείσουν οι στρόφιγγες των αγωγών της Λευκορωσίας, κατηγορώντας την Gazprom ότι δεν πλήρωσε 260 εκατομμύρια δολάρια για τη μεταφορά του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω του αγωγού της Λευκορωσίας, προς την Ευρώπη. Προειδοποίησε επίσης ότι ετοιμάζεται «πόλεμος του φυσικού αερίου με τη Ρωσία». «Διέταξα την κυβέρνησή μου να σταματήσει τη μεταφορά του ρωσικού φυσικού αερίου όσο η Gazprom δεν πληρώνει για τη μεταφορά του», δήλωσε ο κ. Λουκασένκο σε συνάντησή του με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. «Δεν έχουν πληρώσει ούτε ένα καπίκι εδώ και μισό χρόνο». «Αντί να αναζητεί χρήματα για να ξεπληρώσει το χρέος της, η Λευκορωσία αποφάσισε να παρακρατήσει το ρωσικό φυσικό αέριο», είπε από την πλευρά του ο κ. Σεργκέι Κουπριγιάνοφ, εκπρόσωπος της Gazprom. «Δεν ανήκει μόνο το φυσικό αέριο στην Gazprom, αλλά και ο αγωγός».
Η Μαρλίν Χόλτσνερ, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε ότι δεν υπήρχε ένδειξη πως η Λευκορωσία είχε όντως αναστείλει τη ροή του ρωσικού φυσικού αερίου και πρόσθεσε ότι ήταν απίθανο η Ευρώπη να επηρεαστεί από ανάλογες κινήσεις εξαιτίας της χαμηλής ζήτησης ενέργειας κατά τη διάρκεια του θέρους.

Ωστόσο, η διαμάχη μεταξύ Λευκορωσίας και Ρωσίας εγείρει περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσον μπορεί να βασίζεται η Ευρώπη στα ενεργειακά αποθέματα της Ρωσίας για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της. Στο πρόσφατο παρελθόν υπήρξαν διαμάχες της Ρωσίας με άλλες χώρες για ενεργειακά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης και της διένεξης, τον περασμένο χρόνο, της Gazprom με την Ουκρανία, γειτονική της Λευκορωσίας χώρα, η οποία είχε ως συνέπεια να μείνουν εκατομμύρια σπίτια στην Ευρώπη χωρίς θέρμανση.

Ο κ. Κουπριγιάνοφ διαβεβαίωσε την Ευρώπη ότι η ροή του ρωσικού φυσικού αερίου θα συνεχιστεί κανονικά, τονίζοντας ότι η Ουκρανία συμφώνησε να μεταφέρει επιπλέον αποθέματα μέσω των αγωγών της, από τους οποίους μεταφέρεται κυρίως το ρωσικό φυσικό αέριο προς την Ευρώπη.

Εντείνεται η διαμάχη
Ας σημειωθεί ότι η διαμάχη μεταξύ Ρωσίας και Λευκορωσίας σημειώνεται σε μια περίοδο που η ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών αυξάνεται. Ο κ. Λουκασένκο, ο οποίος στο παρελθόν συντασσόταν απολύτως με τη γραμμή της Ρωσίας, έχει αρχίσει το τελευταίο διάστημα να παίρνει αποστάσεις, αρνούμενος να συμφωνήσει με πρωτοβουλίες του Κρεμλίνου, ανάμεσα στις οποίες και η τελωνειακή ένωση μεταξύ Ρωσίας, Καζακστάν και Λευκορωσίας, την οποία σχεδίαζε η Ρωσία. Ο κ. Λουκασένκο προκάλεσε, επίσης, τη Μόσχα, επειδή προστάτευσε τον Μπακίγεφ, πρώην πρόεδρο του Κιργιζιστάν, ο οποίος ανετράπη κατά τη διάρκεια εξέγερσης, την οποία φαίνεται ότι ενεθάρρυνε η Ρωσία.

Ακολούθως, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι ξανάρχισε την παροχή φυσικού αερίου προς τη Λευκορωσία αφού προηγουμένως κατέβαλε στο Μινσκ, το ποσό που όφειλε, για τη μεταφορά του αερίου. Η κίνηση της Μόσχας εγγράφεται στο πλαίσιο των προσπαθειών της να διασκεδάσει τους φόβους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι θα δεχθεί ενδεχομένως πλήγμα από την αναστολή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου προς τη Γηραιά Ήπειρο.

Ούτε η Μόσχα ούτε το Μινσκ έδωσαν περαιτέρω εξηγήσεις γιατί η μεταξύ τους διαμάχη έλαβε τέτοιες διαστάσεις. Αναλυτές ωστόσο τονίζουν ότι παρά τις προσπάθειες για εκτόνωση της κρίσης, η κόντρα μεταξύ Ρωσίας και Λευκορωσίας για το φυσικό αέριο ενδέχεται να καταφέρει πλήγμα στο κύρος της Ρωσίας ως αξιόπιστου ενεργειακού εταίρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

geopolitics-gr