Επίθεση όχι µόνο κατά των ΗΠΑ, αλλά κατά της διεθνούς κοινότητας στο σύνολό της, χαρακτήρισε χθες η Χίλαρι Κλίντον τη διαρροή χιλιάδων εµπιστευτικών και απόρρητων διπλωµατικών τηλεγραφηµάτων από το Wikileaks. «Θέλω να καταστήσω σαφές σε όλους», διαµήνυσε η Κλίντον, χωρίς να κρύβει τη διπλωµατική αµηχανία της Ουάσιγκτον, «ότι λαµβάνουµε αποφασιστικά µέτρα ώστε να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι της κλοπής».
Αυστηρότερα µέτρα ασφαλείας, όσον αφορά τον χειρισµό των εµπιστευτικών πληροφοριών, ζήτησε χθες από όλες τις κυβερνητικές και διπλωµατικές υπηρεσίες ο Λευκός Οίκος, αποκαλώντας µέσω του εκπροσώπου του «εγκληµατίες» τόσο τους υπεύθυνους του Wikileaks όσο και τα άτοµα που διέρρευσαν σε αυτήν τα 251.287 διπλωµατικά τηλεγραφήµατα των ΗΠΑ.
Ο Ρόµπερτ Γκιµπς δεν απέκλεισε το ενδεχόµενο ποινικής δίωξης του Wikileaks· το να πει κανείς πως ο Μπαράκ Οµπάµα «δεν είναι ευχαριστηµένος» µε τις εξελίξεις θα ήταν ευφηµισµός, πρόσθεσε. Την ίδια ώρα, το Wikileaksπροειδοποιούσε πως τα τηλεγραφήµατα, τα οποία έχει ήδη µοιραστεί µε πέντε διεθνή έντυπα, θα δηµοσιευτούν σταδιακά µέσα στους επόµενους µήνες: «Το περιεχόµενό τους είναι τόσο σηµαντικό και το γεωγραφικό τους εύρος τόσο µεγάλο, που οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση θα αδικούσε αυτό το υλικό», εξηγούσε ο ιστότοπος, που ιδρύθηκε µε φιλοδοξία να γίνει «η υπηρεσία πληροφοριών των πολιτών».
«Επίθεση στη διεθνή κοινότητα»
Στις πρώτες δηµόσιες δηλώσεις της, αφότου έσκασε η νέα «βόµβα» του Wikileaks, η Χίλαρι Κλίντον καταδίκασε µε δριµύτητα την «κλοπή» και τη δηµοσιοποίηση των εγγράφων: «Η αποκάλυψη αυτή δεν είναι µόνο µια επίθεση στα συµφέροντα εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ», δήλωσε σε δηµοσιογράφους στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ. «Είναι µια επίθεση στη διεθνή κοινότητα: στις συµµαχίες και τις συνεργασίες, τις συζητήσεις και διαπραγµατεύσεις που διασφαλίζουν την παγκόσµια ασφάλεια και προωθούν την οικονοµική ευηµερία... ∆εν υπάρχει τίποτα το αξιέπαινο στο να θέτει κανείς σε κίνδυνο ζωές αθώων, δεν υπάρχει τίποτα το θαρραλέο στην υπονόµευση των ειρηνικών σχέσεων µεταξύ εθνών». «Η Χίλαρι Κλίντον λέει πως το Wikileaks υπονοµεύει την αµερικανική διπλωµατία», σχολίασε λίγο αργότερα στο twitter ο δηµοσιογράφος του «Observer», Πολ Χάρις. «Οµως όχι, αυτό που την υπονοµεύει είναι να προσπαθεί να κλέψει τον αριθµό συχνού ταξιδιώτη του Μπαν Κι Μουν», πρόσθεσε αναφερόµενος στις αποκαλύψεις πως η Κλίντον είχε δώσει εντολή για κατασκοπεία της ηγεσίας του ΟΗΕ.
Η αµερικανίδα υπουργός Εξωτερικών έδωσε ιδιαίτερη έµφαση στον εµπιστευτικό χαρακτήρα των εγγράφων που διέρρευσαν, ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει επιµέρους αποκαλύψεις του Wikileaks – µόνο σε ό,τι αφορά το Ιράν έκανε ένα σχόλιο: τα τηλεγραφήµατα, σηµείωσε, «επιβεβαιώνουν πως εκπροσωπεί µια πολύ σοβαρή απειλή στα µάτια των γειτόνων του».
«Οι διπλωµάτες έχουν το δικαίωµα να είναι ειλικρινείς», διακήρυξε κατά τα λοιπά. Οι δηµοσιογράφοι την πίεσαν να µάθουν πώς θα χειριστεί το θέµα κατά την περιοδεία που ξεκίνησε ήδη από χθες το βράδυ στην Κεντρική Ασία και τον Περσικό Κόλπο – τα τηλεγραφήµατα άλλωστε βρίθουν ελάχιστα κολακευτικών χαρακτηρισµών για διεθνούς ηγέτες, ενώ παράλληλα εκθέτουν απόψεις χωρών οι οποίες έχουν διατυπωθεί εµπιστευτικά. Η αµερικανική κυβέρνηση, δήλωσε η Κλίντον, «λυπάται πολύ» για οποιαδήποτε αµηχανία έχει προκαλέσει η διαρροή. Οπως πρόσθεσε όµως η ίδια χαριτολογώντας – στο πλαίσιο όµως της πολύ σοβαρής προσπάθειας των ΗΠΑ να διασώσουν τις σχέσεις µε φίλους και εταίρους τους –, η στάση πολλών θιγόµενων ξένων αξιωµατούχων και ηγετών προς τις ΗΠΑ είναι κάτι του τύπου: «Μην ανησυχείτε, πού να ξέρατε τι λέµε εµείς για εσάς».
Στοπλευρό τωνΗΠΑ έσπευσαν χθες µε δηλώσεις τους τόσο το Λονδίνο όσο και το Παρίσι. «Είναι σηµαντικό να µπορούν οι κυβερνήσεις να λειτουργούν στη βάση της εµπιστευτικότητας των πληροφοριών», δήλωσε ο Ντέιβιντ Φιλντ, εκπρόσωπος τουβρετανού πρωθυπουργού. «Παρόµοιες πρακτικές απειλούν τη δηµοκρατική κυριαρχία. Αν υπήρχε γαλλική Wikileaks, θα ήµασταν αµείλικτοι µαζί της», δήλωσε από την πλευρά του ο ΦρανσουάΜπαρουάν,εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης. «Η διαφάνεια είναι θεµελιώδης για την κοινωνία µας και συνήθως απαραίτητη. Υπάρχουν όµως ορισµένοι τοµείς, συµπεριλαµβανοµένης της διπλωµατίας, όπου δεν είναι απαραίτητη», σχολίασε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, ο Μπενιαµίν Νετανιάχου – παρότι ισραηλινοί αξιωµατούχοι σχολίαζαν χθες πως η χώρα βγαίνει (προς το παρόν) αλώβητη από τις διαρροές.
«Ενα δείπνο µε πολλά πιάτα από την ιστορία του παρόντος»
ΓΙΑ ΤΟΥΣ διπλωµάτες και κυρίως τους αµερικανούς η αποκάλυψη τόσων χιλιάδων απόρρητων εγγράφων είναι ένας εφιάλτης. Για τους ιστορικούς όµως είναι ένα όνειρο που γίνεται πραγµατικότητα, παρατηρεί ο βρετανός ιστορικός Τίµοθι Γκάρτον Ας σε άρθρο του στην εφηµερίδα «Guardian», καθώς µπροστά σε όλους απλώνονται τα µυστικά φίλων, συµµάχων και αντιπάλων, γαρνιρισµένα µε τις υπερβολικά ειλικρινείς διαπιστώσεις των αµερικανών διπλωµατών.
«Ενα δείπνο µε πολλά πιάτα από την ιστορία του παρόντος» χαρακτηρίζει τις αποκαλύψεις ο γνωστός συγγραφέας. Ο ιστορικός συνήθως πρέπει να περιµένει 20 ή 30 χρόνια για να ανακαλύψει τέτοιου είδους θησαυρούς – περισσότερες από 250 εκατοµµύρια λέξεις απλώνονται µπροστά του, δείχνοντας τον τρόπο µε τον οποίο δρουν οι διπλωµάτες: µαθαίνουν τι συµβαίνει στις περιοχές όπου υπηρετούν και εργάζονται για τα συµφέροντα της χώρας τους. Μέχρι τώρα ο Ας δεν είχε πολύ καλή εικόνα για τους αµερικανούς διπλωµάτες, τονίζει όµως πόσο αριστουργηµατική είναι η περιγραφή του πρέσβη Ουίλιαµ Μπερνς από τη Ρωσία, ενός άγριου γάµου στο Νταγκεστάν στον οποίο παραβρέθηκε ο γκάνγκστερ πρόεδρος της Τσετσενίας που χόρευε αδέξια «µε το χρυσοποίκιλτο αυτόµατο όπλο του χωµένο στην πίσω τσέπη του τζιν του». Η ανάλυση του Μπερνς, υποστηρίζει ο ιστορικός, για τη ρωσική πολιτική είναι πανέξυπνη. Το ίδιο συµβαίνει µε κάποιες άλλες διπλωµατικές αναφορές από το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο. Σε ένα τηλεγράφηµα του 2008 από το Βερολίνο, ο τότε µεγάλος συνασπισµός Χριστιανοδηµοκρατών και Σοσιαλδηµοκρατών συγκρίνεται µε «ένα ζευγάρι που µισεί ο ένας τον άλλο αλλά µένουν µαζί για χάρη των παιδιών».
Είναι βέβαια πολύ ανησυχητικό, αναφέρει ο Τίµοθι Γκάρτον Ας, να βλέπει κάποιος τηλεγραφήµατα υπογεγραµµένα από τη Χίλαρι Κλίντον που ζητούν από τους αµερικανούς διπλωµάτες να κάνουν πράγµατα τα οποία είναι κατάλληλα για νέους κατασκόπους – όπως το να συλλέγουν στοιχεία για διπλωµάτες του ΟΗΕ. Και βέβαια αυτό που διακρίνεται ξεκάθαρα από τα τηλεγραφήµατα είναι το πώς η ανησυχία για την ασφάλεια και την αντιµετώπιση της τροµοκρατίας έχει καλύψει κάθε τοµέα της αµερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Υπάρχει δηµόσιο συµφέρον στο να κατανοήσουµε πώς κινείται ο κόσµος και τι γίνεται στο όνοµά µας. Και τώρα µας δίνεται η ευκαιρία.
Οι αποκαλύψεις σε 10 φράσεις – κλειδιά
LE MONDE
«Πρέπει να κόψουµε το κεφάλι του φιδιού»
Η φράση αποδίδεται στον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας Αµπντάλα, ο οποίοςπεριέγραψε µε αυτόν τον παραστατικό τρόπο την άποψη πουέχει για το Ιράν. Ο σαουδάραβας βασιλιάς δήλωνε επίσηςτον Μάρτιο του 2009 σε σύµβουλο του Λευκού Οίκου ότι «δεν µπορούµε να εµπιστευόµαστε τους Ιρανούς».
«Μαφιόζικο κράτος»
Σε τηλεγράφηµα αναφέρεται ότι ο αµερικανός υπουργός Αµυνας Ρόµπερτ Γκέιτς δηλώνει πως η «ρωσική δηµοκρατία έχει εξαφανιστεί» και ότι «η ρωσική κυβέρνηση είναι µια ολιγαρχίαπου διευθύνεται από τιςµυστικές υπηρεσίες». Σε άλλο τηλεγράφηµα αναφέρεται ότι η Ρωσία έχει γίνει σχεδόν «µαφιόζικο κράτος».
«Ο πιο φιλοαµερικανός από το ‘45»
Η αµερικανική πρεσβεία στοΠαρίσι σχολιάζει τους απότοµους τρόπους του γάλλου προέδρου απέναντι στους συνεργάτες του. Οι αµερικανοί διπλωµάτες εκτιµούν πάντως ότι ο Νικολά Σαρκοζί είναι «ο πιο φιλοαµερικανός πρόεδρος από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο», ενώ η αµερικανική πρεσβεία παρακολουθεί στενά τις δραστηριότητές του από τον Μάιο του 2007 .
«Δεν έχουν βάθος»
Ο Λευκός Οίκος δεν φαίνεται να υπολήπτεται ιδιαίτερα τον βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάµερον, ούτε και τον προκάτοχό του Γκόρντον Μπράουν. Από τον διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, εξάλλου, ο Κάµερον κατηγορείται για «έλλειψη βάθους». Σύµφωνα µε τον Μάρβεν Κινγκ, το ίδιο πρόβληµα έχει και ο υπουργός Οικονοµικών της Βρετανίας Τζορτζ Οσµπορν.
Ο «τρελός» πρόεδρος και η «νέα Ζιµπάµπουε»
Τον Σεπτέµβριο του 2009 γάλλος διπλωµάτης χαρακτηρίζει τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες «τρελό», ο οποίος θέλει να µετατρέψει «µία από τις πιο πλούσιες χώρες της Λατινικής Αµερικής σε νέα Ζιµπάµπουε». «Πραγµατικό µίσος» για τη «φασιστική χώρα»
Σύµβουλος του γάλλου προέδρου χαρακτηρίζει το Ιράν «φασιστική χώρα» και «φάρσα»την απάντηση του ιρανικού καθεστώτος στην πολιτική του αµερικανού προέδρου Μπαράκ Οµπάµα.Ο αιγύπτιος πρόεδροςΧόσνι Μουµπάρακ διακατέχεται από «πραγµατικό µίσος» για την ισλαµική δηµοκρατία.
Ο Ερντογάν «µισεί» το Ισραήλ
Ο τούρκος πρωθυπουργόςΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «απλώς µισεί το Ισραήλ» γράφουν αµερικανοί διπλωµάτες σχολιάζοντας την έντονη αντίδρασή του στην επίθεση που εξαπέλυσε το Ισραήλ στη Γάζα το 2008, ενώ κρίνουν την αντίδραση του Ερντογάν «συναισθηµατική, επειδή είναι ισλαµιστής».
Ο «εκκεντρικός» Καντάφι και η «αισθησιακή ξανθιά»
Οι αµερικανοί διπλωµάτες αντιµετωπίζουν ως µια γραφική περίπτωση τον ηγέτη της Λιβύης. Ο Καντάφι κρίνεται «εκκεντρικός» και «υποχόνδριος», ο οποίος είναι βέβαιο ότι «κάνει µπότοξ». Σε επίσκεψή του τον Σεπτέµβριο του 2009 στον ΟΗΕ παρατηρούν ότι συνοδεύεται συνεχώς από µια «αισθησιακή, ξανθιά ουκρανή νοσοκόµα».
«Εµπορος ναρκωτικών» ο αδελφός του Καρζάι
«∆ιεφθαρµένος και αναµεµειγµένος στο εµπόριο ναρκωτικών» στις νότιες περιοχές του Αφγανιστάν θεωρείται ο Αχµέντ Ουαλί Καρζάι, αδελφόςτου προέδρου του Αφγανιστάν Χαµίντ Καρζάι. Ο ίδιος ο αφγανός πρόεδρος κρίνεται «εξαιρετικά αδύναµος» µε σαφή κλίση στιςθεωρίες συνωµοσίας.
Οι διπλωµάτες και η «συλλογή πληροφοριών»
Η «περιέργεια» της Ουάσιγκτον για την ιδιωτική ζωή διάφορων ηγετών του κόσµου ώθησε το Στέιτ Ντιπάρτµεντ να ζητήσει από το διπλωµατικό προσωπικό να δράσουν ως κατάσκοποι. Ζητούνται πληροφορίες για το «στυλ της δουλειάς και της λήψης αποφάσεων» του γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν.
Διπλωµάτες - κατάσκοποι στην έδρα του ΟΗΕ
Διάψευση
ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΜΥΣΤΙΚΩΝ πρακτόρων είχαν αναλάβει οι αµερικανοί διπλωµάτες στην έδρα των Ηνωµένων Εθνών, οι οποίοι φέρεται να είχαν λάβει την εντολή από τη Χίλαρι Κλίντον αλλά και την προκάτοχό της στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ Κοντολίζα Ράις να κατασκοπεύουν τους εκπροσώπους των µόνιµων µελών του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και τον γενικό γραµµατέα του Οργανισµού Μπαν Κι Μουν. Από τους αµερικανούς διπλωµάτες είχε ζητηθεί να πάρουν από τους ξένους συναδέλφους τους προσωπικά στοιχεία όπως DNA, δακτυλικά αποτυπώµατα και απεικόνιση σάρωσης της ίριδας των µατιών.
Σύµφωνα µε έγγραφα που δηµοσιοποιήθηκαν, το διπλωµατικό προσωπικό των ΗΠΑ είχε λάβει επίσης την εντολή να αποσπά χρονοδιαγράµµατα εργασίας, ηλεκτρονικές διευθύνσεις, αριθµούς φαξ, διευθύνσεις ιστοσελίδων, κωδικούς πρόσβασης και αριθµούς κινητών τηλεφώνων. Οι πληροφορίες αποστέλλονταν στη συνέχεια σε πρεσβείες των ΗΠΑ σε διάφορες πρωτεύουσες του κόσµου.
Η Χίλαρι Κλίντον φέρεται να έδωσε τις συγκεκριµένες εντολές τον Ιούλιο του 2009.
Χθες, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωµένα Εθνη Σούζαν Ράις διέψευσε µε απόλυτο τρόπο την πληροφορία. «Θα είµαι σαφής. Οι διπλωµάτες είναι ακριβώς αυτό: διπλωµάτες», δήλωσε. «Οι διπλωµάτες µας κάνουν αυτό που κάνουν οι διπλωµάτες σε όλο τον κόσµο κάθε µέρα: χτίζουν σχέσεις, διαπραγµατεύονται, προωθούν τα συµφέροντά µας και εργάζονται για να βρουν κοινές λύσεις σε σύνθετα προβλήµατα», πρόσθεσε. Ο πρέσβης της Ρωσίας στον ΟΗΕ, πάντως, σχολίασε ειρωνικά τις αποκαλύψεις του Wikileaks για το αµερικανικό δίκτυο διπλωµατών – κατασκόπων στο κτίριο του ΟΗΕ.
«Σιγά την έκπληξη» είπε ο Βίταλι Τσούρκιν στους δηµοσιογράφους, ο µοναδικός διπλωµάτης που δέχθηκε να κάνει δηλώσεις.
Αυστηρότερα µέτρα ασφαλείας, όσον αφορά τον χειρισµό των εµπιστευτικών πληροφοριών, ζήτησε χθες από όλες τις κυβερνητικές και διπλωµατικές υπηρεσίες ο Λευκός Οίκος, αποκαλώντας µέσω του εκπροσώπου του «εγκληµατίες» τόσο τους υπεύθυνους του Wikileaks όσο και τα άτοµα που διέρρευσαν σε αυτήν τα 251.287 διπλωµατικά τηλεγραφήµατα των ΗΠΑ.
Ο Ρόµπερτ Γκιµπς δεν απέκλεισε το ενδεχόµενο ποινικής δίωξης του Wikileaks· το να πει κανείς πως ο Μπαράκ Οµπάµα «δεν είναι ευχαριστηµένος» µε τις εξελίξεις θα ήταν ευφηµισµός, πρόσθεσε. Την ίδια ώρα, το Wikileaksπροειδοποιούσε πως τα τηλεγραφήµατα, τα οποία έχει ήδη µοιραστεί µε πέντε διεθνή έντυπα, θα δηµοσιευτούν σταδιακά µέσα στους επόµενους µήνες: «Το περιεχόµενό τους είναι τόσο σηµαντικό και το γεωγραφικό τους εύρος τόσο µεγάλο, που οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση θα αδικούσε αυτό το υλικό», εξηγούσε ο ιστότοπος, που ιδρύθηκε µε φιλοδοξία να γίνει «η υπηρεσία πληροφοριών των πολιτών».
«Επίθεση στη διεθνή κοινότητα»
Στις πρώτες δηµόσιες δηλώσεις της, αφότου έσκασε η νέα «βόµβα» του Wikileaks, η Χίλαρι Κλίντον καταδίκασε µε δριµύτητα την «κλοπή» και τη δηµοσιοποίηση των εγγράφων: «Η αποκάλυψη αυτή δεν είναι µόνο µια επίθεση στα συµφέροντα εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ», δήλωσε σε δηµοσιογράφους στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ. «Είναι µια επίθεση στη διεθνή κοινότητα: στις συµµαχίες και τις συνεργασίες, τις συζητήσεις και διαπραγµατεύσεις που διασφαλίζουν την παγκόσµια ασφάλεια και προωθούν την οικονοµική ευηµερία... ∆εν υπάρχει τίποτα το αξιέπαινο στο να θέτει κανείς σε κίνδυνο ζωές αθώων, δεν υπάρχει τίποτα το θαρραλέο στην υπονόµευση των ειρηνικών σχέσεων µεταξύ εθνών». «Η Χίλαρι Κλίντον λέει πως το Wikileaks υπονοµεύει την αµερικανική διπλωµατία», σχολίασε λίγο αργότερα στο twitter ο δηµοσιογράφος του «Observer», Πολ Χάρις. «Οµως όχι, αυτό που την υπονοµεύει είναι να προσπαθεί να κλέψει τον αριθµό συχνού ταξιδιώτη του Μπαν Κι Μουν», πρόσθεσε αναφερόµενος στις αποκαλύψεις πως η Κλίντον είχε δώσει εντολή για κατασκοπεία της ηγεσίας του ΟΗΕ.
Η αµερικανίδα υπουργός Εξωτερικών έδωσε ιδιαίτερη έµφαση στον εµπιστευτικό χαρακτήρα των εγγράφων που διέρρευσαν, ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει επιµέρους αποκαλύψεις του Wikileaks – µόνο σε ό,τι αφορά το Ιράν έκανε ένα σχόλιο: τα τηλεγραφήµατα, σηµείωσε, «επιβεβαιώνουν πως εκπροσωπεί µια πολύ σοβαρή απειλή στα µάτια των γειτόνων του».
«Οι διπλωµάτες έχουν το δικαίωµα να είναι ειλικρινείς», διακήρυξε κατά τα λοιπά. Οι δηµοσιογράφοι την πίεσαν να µάθουν πώς θα χειριστεί το θέµα κατά την περιοδεία που ξεκίνησε ήδη από χθες το βράδυ στην Κεντρική Ασία και τον Περσικό Κόλπο – τα τηλεγραφήµατα άλλωστε βρίθουν ελάχιστα κολακευτικών χαρακτηρισµών για διεθνούς ηγέτες, ενώ παράλληλα εκθέτουν απόψεις χωρών οι οποίες έχουν διατυπωθεί εµπιστευτικά. Η αµερικανική κυβέρνηση, δήλωσε η Κλίντον, «λυπάται πολύ» για οποιαδήποτε αµηχανία έχει προκαλέσει η διαρροή. Οπως πρόσθεσε όµως η ίδια χαριτολογώντας – στο πλαίσιο όµως της πολύ σοβαρής προσπάθειας των ΗΠΑ να διασώσουν τις σχέσεις µε φίλους και εταίρους τους –, η στάση πολλών θιγόµενων ξένων αξιωµατούχων και ηγετών προς τις ΗΠΑ είναι κάτι του τύπου: «Μην ανησυχείτε, πού να ξέρατε τι λέµε εµείς για εσάς».
Στοπλευρό τωνΗΠΑ έσπευσαν χθες µε δηλώσεις τους τόσο το Λονδίνο όσο και το Παρίσι. «Είναι σηµαντικό να µπορούν οι κυβερνήσεις να λειτουργούν στη βάση της εµπιστευτικότητας των πληροφοριών», δήλωσε ο Ντέιβιντ Φιλντ, εκπρόσωπος τουβρετανού πρωθυπουργού. «Παρόµοιες πρακτικές απειλούν τη δηµοκρατική κυριαρχία. Αν υπήρχε γαλλική Wikileaks, θα ήµασταν αµείλικτοι µαζί της», δήλωσε από την πλευρά του ο ΦρανσουάΜπαρουάν,εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης. «Η διαφάνεια είναι θεµελιώδης για την κοινωνία µας και συνήθως απαραίτητη. Υπάρχουν όµως ορισµένοι τοµείς, συµπεριλαµβανοµένης της διπλωµατίας, όπου δεν είναι απαραίτητη», σχολίασε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, ο Μπενιαµίν Νετανιάχου – παρότι ισραηλινοί αξιωµατούχοι σχολίαζαν χθες πως η χώρα βγαίνει (προς το παρόν) αλώβητη από τις διαρροές.
«Ενα δείπνο µε πολλά πιάτα από την ιστορία του παρόντος»
ΓΙΑ ΤΟΥΣ διπλωµάτες και κυρίως τους αµερικανούς η αποκάλυψη τόσων χιλιάδων απόρρητων εγγράφων είναι ένας εφιάλτης. Για τους ιστορικούς όµως είναι ένα όνειρο που γίνεται πραγµατικότητα, παρατηρεί ο βρετανός ιστορικός Τίµοθι Γκάρτον Ας σε άρθρο του στην εφηµερίδα «Guardian», καθώς µπροστά σε όλους απλώνονται τα µυστικά φίλων, συµµάχων και αντιπάλων, γαρνιρισµένα µε τις υπερβολικά ειλικρινείς διαπιστώσεις των αµερικανών διπλωµατών.
«Ενα δείπνο µε πολλά πιάτα από την ιστορία του παρόντος» χαρακτηρίζει τις αποκαλύψεις ο γνωστός συγγραφέας. Ο ιστορικός συνήθως πρέπει να περιµένει 20 ή 30 χρόνια για να ανακαλύψει τέτοιου είδους θησαυρούς – περισσότερες από 250 εκατοµµύρια λέξεις απλώνονται µπροστά του, δείχνοντας τον τρόπο µε τον οποίο δρουν οι διπλωµάτες: µαθαίνουν τι συµβαίνει στις περιοχές όπου υπηρετούν και εργάζονται για τα συµφέροντα της χώρας τους. Μέχρι τώρα ο Ας δεν είχε πολύ καλή εικόνα για τους αµερικανούς διπλωµάτες, τονίζει όµως πόσο αριστουργηµατική είναι η περιγραφή του πρέσβη Ουίλιαµ Μπερνς από τη Ρωσία, ενός άγριου γάµου στο Νταγκεστάν στον οποίο παραβρέθηκε ο γκάνγκστερ πρόεδρος της Τσετσενίας που χόρευε αδέξια «µε το χρυσοποίκιλτο αυτόµατο όπλο του χωµένο στην πίσω τσέπη του τζιν του». Η ανάλυση του Μπερνς, υποστηρίζει ο ιστορικός, για τη ρωσική πολιτική είναι πανέξυπνη. Το ίδιο συµβαίνει µε κάποιες άλλες διπλωµατικές αναφορές από το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο. Σε ένα τηλεγράφηµα του 2008 από το Βερολίνο, ο τότε µεγάλος συνασπισµός Χριστιανοδηµοκρατών και Σοσιαλδηµοκρατών συγκρίνεται µε «ένα ζευγάρι που µισεί ο ένας τον άλλο αλλά µένουν µαζί για χάρη των παιδιών».
Είναι βέβαια πολύ ανησυχητικό, αναφέρει ο Τίµοθι Γκάρτον Ας, να βλέπει κάποιος τηλεγραφήµατα υπογεγραµµένα από τη Χίλαρι Κλίντον που ζητούν από τους αµερικανούς διπλωµάτες να κάνουν πράγµατα τα οποία είναι κατάλληλα για νέους κατασκόπους – όπως το να συλλέγουν στοιχεία για διπλωµάτες του ΟΗΕ. Και βέβαια αυτό που διακρίνεται ξεκάθαρα από τα τηλεγραφήµατα είναι το πώς η ανησυχία για την ασφάλεια και την αντιµετώπιση της τροµοκρατίας έχει καλύψει κάθε τοµέα της αµερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Υπάρχει δηµόσιο συµφέρον στο να κατανοήσουµε πώς κινείται ο κόσµος και τι γίνεται στο όνοµά µας. Και τώρα µας δίνεται η ευκαιρία.
Οι αποκαλύψεις σε 10 φράσεις – κλειδιά
LE MONDE
«Πρέπει να κόψουµε το κεφάλι του φιδιού»
Η φράση αποδίδεται στον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας Αµπντάλα, ο οποίοςπεριέγραψε µε αυτόν τον παραστατικό τρόπο την άποψη πουέχει για το Ιράν. Ο σαουδάραβας βασιλιάς δήλωνε επίσηςτον Μάρτιο του 2009 σε σύµβουλο του Λευκού Οίκου ότι «δεν µπορούµε να εµπιστευόµαστε τους Ιρανούς».
«Μαφιόζικο κράτος»
Σε τηλεγράφηµα αναφέρεται ότι ο αµερικανός υπουργός Αµυνας Ρόµπερτ Γκέιτς δηλώνει πως η «ρωσική δηµοκρατία έχει εξαφανιστεί» και ότι «η ρωσική κυβέρνηση είναι µια ολιγαρχίαπου διευθύνεται από τιςµυστικές υπηρεσίες». Σε άλλο τηλεγράφηµα αναφέρεται ότι η Ρωσία έχει γίνει σχεδόν «µαφιόζικο κράτος».
«Ο πιο φιλοαµερικανός από το ‘45»
Η αµερικανική πρεσβεία στοΠαρίσι σχολιάζει τους απότοµους τρόπους του γάλλου προέδρου απέναντι στους συνεργάτες του. Οι αµερικανοί διπλωµάτες εκτιµούν πάντως ότι ο Νικολά Σαρκοζί είναι «ο πιο φιλοαµερικανός πρόεδρος από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο», ενώ η αµερικανική πρεσβεία παρακολουθεί στενά τις δραστηριότητές του από τον Μάιο του 2007 .
«Δεν έχουν βάθος»
Ο Λευκός Οίκος δεν φαίνεται να υπολήπτεται ιδιαίτερα τον βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάµερον, ούτε και τον προκάτοχό του Γκόρντον Μπράουν. Από τον διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, εξάλλου, ο Κάµερον κατηγορείται για «έλλειψη βάθους». Σύµφωνα µε τον Μάρβεν Κινγκ, το ίδιο πρόβληµα έχει και ο υπουργός Οικονοµικών της Βρετανίας Τζορτζ Οσµπορν.
Ο «τρελός» πρόεδρος και η «νέα Ζιµπάµπουε»
Τον Σεπτέµβριο του 2009 γάλλος διπλωµάτης χαρακτηρίζει τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες «τρελό», ο οποίος θέλει να µετατρέψει «µία από τις πιο πλούσιες χώρες της Λατινικής Αµερικής σε νέα Ζιµπάµπουε». «Πραγµατικό µίσος» για τη «φασιστική χώρα»
Σύµβουλος του γάλλου προέδρου χαρακτηρίζει το Ιράν «φασιστική χώρα» και «φάρσα»την απάντηση του ιρανικού καθεστώτος στην πολιτική του αµερικανού προέδρου Μπαράκ Οµπάµα.Ο αιγύπτιος πρόεδροςΧόσνι Μουµπάρακ διακατέχεται από «πραγµατικό µίσος» για την ισλαµική δηµοκρατία.
Ο Ερντογάν «µισεί» το Ισραήλ
Ο τούρκος πρωθυπουργόςΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «απλώς µισεί το Ισραήλ» γράφουν αµερικανοί διπλωµάτες σχολιάζοντας την έντονη αντίδρασή του στην επίθεση που εξαπέλυσε το Ισραήλ στη Γάζα το 2008, ενώ κρίνουν την αντίδραση του Ερντογάν «συναισθηµατική, επειδή είναι ισλαµιστής».
Ο «εκκεντρικός» Καντάφι και η «αισθησιακή ξανθιά»
Οι αµερικανοί διπλωµάτες αντιµετωπίζουν ως µια γραφική περίπτωση τον ηγέτη της Λιβύης. Ο Καντάφι κρίνεται «εκκεντρικός» και «υποχόνδριος», ο οποίος είναι βέβαιο ότι «κάνει µπότοξ». Σε επίσκεψή του τον Σεπτέµβριο του 2009 στον ΟΗΕ παρατηρούν ότι συνοδεύεται συνεχώς από µια «αισθησιακή, ξανθιά ουκρανή νοσοκόµα».
«Εµπορος ναρκωτικών» ο αδελφός του Καρζάι
«∆ιεφθαρµένος και αναµεµειγµένος στο εµπόριο ναρκωτικών» στις νότιες περιοχές του Αφγανιστάν θεωρείται ο Αχµέντ Ουαλί Καρζάι, αδελφόςτου προέδρου του Αφγανιστάν Χαµίντ Καρζάι. Ο ίδιος ο αφγανός πρόεδρος κρίνεται «εξαιρετικά αδύναµος» µε σαφή κλίση στιςθεωρίες συνωµοσίας.
Οι διπλωµάτες και η «συλλογή πληροφοριών»
Η «περιέργεια» της Ουάσιγκτον για την ιδιωτική ζωή διάφορων ηγετών του κόσµου ώθησε το Στέιτ Ντιπάρτµεντ να ζητήσει από το διπλωµατικό προσωπικό να δράσουν ως κατάσκοποι. Ζητούνται πληροφορίες για το «στυλ της δουλειάς και της λήψης αποφάσεων» του γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν.
Διπλωµάτες - κατάσκοποι στην έδρα του ΟΗΕ
Διάψευση
ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΜΥΣΤΙΚΩΝ πρακτόρων είχαν αναλάβει οι αµερικανοί διπλωµάτες στην έδρα των Ηνωµένων Εθνών, οι οποίοι φέρεται να είχαν λάβει την εντολή από τη Χίλαρι Κλίντον αλλά και την προκάτοχό της στο Στέιτ Ντιπάρτµεντ Κοντολίζα Ράις να κατασκοπεύουν τους εκπροσώπους των µόνιµων µελών του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και τον γενικό γραµµατέα του Οργανισµού Μπαν Κι Μουν. Από τους αµερικανούς διπλωµάτες είχε ζητηθεί να πάρουν από τους ξένους συναδέλφους τους προσωπικά στοιχεία όπως DNA, δακτυλικά αποτυπώµατα και απεικόνιση σάρωσης της ίριδας των µατιών.
Σύµφωνα µε έγγραφα που δηµοσιοποιήθηκαν, το διπλωµατικό προσωπικό των ΗΠΑ είχε λάβει επίσης την εντολή να αποσπά χρονοδιαγράµµατα εργασίας, ηλεκτρονικές διευθύνσεις, αριθµούς φαξ, διευθύνσεις ιστοσελίδων, κωδικούς πρόσβασης και αριθµούς κινητών τηλεφώνων. Οι πληροφορίες αποστέλλονταν στη συνέχεια σε πρεσβείες των ΗΠΑ σε διάφορες πρωτεύουσες του κόσµου.
Η Χίλαρι Κλίντον φέρεται να έδωσε τις συγκεκριµένες εντολές τον Ιούλιο του 2009.
Χθες, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωµένα Εθνη Σούζαν Ράις διέψευσε µε απόλυτο τρόπο την πληροφορία. «Θα είµαι σαφής. Οι διπλωµάτες είναι ακριβώς αυτό: διπλωµάτες», δήλωσε. «Οι διπλωµάτες µας κάνουν αυτό που κάνουν οι διπλωµάτες σε όλο τον κόσµο κάθε µέρα: χτίζουν σχέσεις, διαπραγµατεύονται, προωθούν τα συµφέροντά µας και εργάζονται για να βρουν κοινές λύσεις σε σύνθετα προβλήµατα», πρόσθεσε. Ο πρέσβης της Ρωσίας στον ΟΗΕ, πάντως, σχολίασε ειρωνικά τις αποκαλύψεις του Wikileaks για το αµερικανικό δίκτυο διπλωµατών – κατασκόπων στο κτίριο του ΟΗΕ.
«Σιγά την έκπληξη» είπε ο Βίταλι Τσούρκιν στους δηµοσιογράφους, ο µοναδικός διπλωµάτης που δέχθηκε να κάνει δηλώσεις.
ΤΑ ΝΕΑ