Βρετανοί ναυτικοί, μέλη του πληρώματος της φρεγάτας «HMS Cumberland» περιμένουν εντολές από το Λονδίνο
Αθήνα
Την ίδια στιγμή που η Λιβύη έχει ντε φάκτο διχοτομηθεί σε δύο ξεχωριστές εμπόλεμες οντότητες – την Τρίπολη, την Σύρτη και τα περίχωρα της, που παραμένουν υπό τον έλεγχο του καθεστώτος, και της επαρχίας, που βρίσκεται σχεδόν ολόκληρη στα χέρια των αντικαθεστωτικών δυνάμεων- πληθαίνουν συνεχώς οι ενδείξεις πως «μαγειρεύεται» επέμβαση των μεγάλων δυτικών δυνάμεων, που ανησυχούν σφόδρα για την πιθανότητα «σομαλοποίησης» της πλούσιας σε πετρέλαιο βορειοαφρικανικής χώρας.
Καθώς το καθεστώς καταρρέει, αλλά ο Καντάφι αρνείται πεισματικά να παραιτηθεί, το ερώτημα στα χείλη όλων δεν είναι αν θα υπάρξει ξένη στρατιωτική παρέμβαση, αλλά ποια μορφή θα πάρει αυτή. Ήδη άλλωστε μεγάλα αμερικανικά και βρετανικά έντυπα (όπως οι New York Times της Κυριακής) πιέζουν για στρατιωτική κατάληψη της χώρας στο όνομα του «ανθρωπισμού», με επιχειρήματα που θυμίζουν έντονα την αντίστοιχη περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου το 1999.
Το πρόβλημα για την Δύση είναι πως, σε αντίθεση με τους Αλβανούς Κοσοβάρους το 1999, οι εξεγερμένοι Λίβυοι- και ιδιαίτερα η ad hoc πολιτικοστρατιωτική δομή αυτοδιαχείριση που λειτουργεί ήδη στην Βεγγάζη, το Τομπρούκ και άλλες πόλεις – κλειδιά της χώρας, - έχουν ξεκαθαρίσει στους ξένους ότι θα τους αντιμετωπίσουν ως εισβολείς, αν επιχειρήσουν να επέμβουν με στρατιωτικά μέσα. Μια πιθανή πολύνεκρη σύγκρουση με τους αντικαθεστωτικούς που υποτίθεται πως θέλουν να σώσουν θα αποτελείωνε την ήδη τραυματισμένη αξιοπιστία των μεγάλων δυνάμεων και στον υπόλοιπο αραβικό κόσμο, όπου τα πάντα είναι ρευστά. Άλλωστε ο εκπεφρασμένος σκοπός των επαναστατών είναι η εγκαθίδρυση δημοκρατικού πολιτεύματος και η δικαιότερη διανομή των πετρελαικών εσόδων, και όχι η επιστροφή στην αποικιοκρατία, ανεξαρτήτως του «ανθρωπιστικού» μανδύα της.
Έτσι, τα επικρατέστερα σενάρια κάνουν λόγο για απαγόρευση των στρατιωτικών πτήσεων (ώστε να αποτραπούν οι βομβαρδισμοί θέσεων των αντικαθεστωτικών από αεροσκάφη και μαχητικά ελικόπτερα MIG, αλλά και η αερομεταφορά στρατευμάτων και ξένων μισθοφόρων πιστών στο καθεστώς) και ο εφοδιασμός με σύγχρονα όπλα των αντικυβερνητικών δυνάμεων, προκειμένου να κατανικήσουν «μόνοι τους»,υποτίθεται, τις δυνάμεις του δικτάτορα και να ξαναρχίσει η ροή του πετρελαίου προς την Ευρώπη. Αυτό είναι άλλωστε και το πραγματικό νόημα των δηλώσεων της Χίλαρι Κλίντον, αλλά και του Νικόλα Σαρκοζί περί «επαφών» με την ηγεσία της αντιπολίτευσης στην ανατολική Λιβύη
Ήδη πάντως στα ανοιχτά της Λιβύης έχουν καταπλεύσει πλήθος αμερικανικά ευρωπαϊκά και όχι μόνο πολεμικά πλοία (ως και η Κίνα και η Νότιος Κορέα έχουν αποστείλει σκαφη, ενώ η Τουρκία στέλνει τρεις φρεγάτες), με την ηγεσία του Πεντάγωνου να απειλεί ανοιχτά πως εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο επέμβασης «αν αυτή χρειαστεί». Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Αμύνης, συνταγματάρχης Ντέιβ Λέιπαν, δήλωσε συγκεκριμένα ότι οι επιτελείς «εξετάζουν και καταρτίζουν διαφορετικά σχέδια δράσης», παράλληλα με την πολιτική πίεση που ασκούν για άμεση αποχώρηση του Καντάφι από την εξουσία.
Νωρίτερα, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε πως η Βρετανία θα συνεργαστεί με τους εταίρους της για την προοπτική επιβολής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Λιβύη προκειμένου να προστατευθεί ο λαός από τις επιθέσεις των πιστών στον Λίβυο ηγέτη στρατευμάτων Μουάμαρ Καντάφι. Μιλώντας στο κοινοβούλιο ο Κάμερον τόνισε μάλιστα ότι «θα μελετηθούν όλα τα μέτρα» ώστε να αυξηθεί η πίεση που ασκείται στο ετοιμόρροπο καθεστώς: «Δεν αποκλείουμε με κανέναν τρόπο τη χρήση στρατιωτικών μέσων», επεσήμανε ο Κάμερον. «Δεν πρέπει να ανεχθούμε τη χρήση στρατιωτικής βίας από αυτό το καθεστώς εναντίον του λαού του», είπε.
Είχε προηγηθεί, το Σαββατοκύριακο, η πρώτη «επέμβαση» βρετανικών ειδικών δυνάμεων σε λιβυκό έδαφος, εννοείται χωρίς άδεια της Τρίπολης: μονάδες επίλεκτων αλεξιπτωτιστών της SAS προσέφεραν κάλυψη για την εκκένωση εκατοντάδων Βρετανών εργαζόμενων στην πετρελαϊκή βιομηχανία με μεταγωγικά αεροσκάφη C-130. Σήμερα μάλιστα έγινε γνωστό πως ένα από τα Hercules που προσγειώθηκε στην έρημο δέχτηκε πυρά μικρών όπλων από αντάρτες, και ο πιλότος του σώθηκε από θαύμα, αφού μια σφαίρα διαπέρασε το τζάμι και καρφώθηκε στο κράνος του!
Ανάλογη επιχείρηση πραγματοποίησε την Κυριακή και η γερμανική πολεμική αεροπορία, απομακρύνοντας από την φλεγόμενη περιοχή 22 Γερμανούς και 120 υπηκόους άλλων εθνικοτήτων. Σύμφωνα δε με την βρετανική Guardian, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ τηλεφώνησε στον Καντάφι για να τον προειδοποιήσει πως «αν δεν παραιτηθεί, θα επέμβει το ΝΑΤΟ»…
Τσιάρας Γιώργος
Την ίδια στιγμή που η Λιβύη έχει ντε φάκτο διχοτομηθεί σε δύο ξεχωριστές εμπόλεμες οντότητες – την Τρίπολη, την Σύρτη και τα περίχωρα της, που παραμένουν υπό τον έλεγχο του καθεστώτος, και της επαρχίας, που βρίσκεται σχεδόν ολόκληρη στα χέρια των αντικαθεστωτικών δυνάμεων- πληθαίνουν συνεχώς οι ενδείξεις πως «μαγειρεύεται» επέμβαση των μεγάλων δυτικών δυνάμεων, που ανησυχούν σφόδρα για την πιθανότητα «σομαλοποίησης» της πλούσιας σε πετρέλαιο βορειοαφρικανικής χώρας.
Καθώς το καθεστώς καταρρέει, αλλά ο Καντάφι αρνείται πεισματικά να παραιτηθεί, το ερώτημα στα χείλη όλων δεν είναι αν θα υπάρξει ξένη στρατιωτική παρέμβαση, αλλά ποια μορφή θα πάρει αυτή. Ήδη άλλωστε μεγάλα αμερικανικά και βρετανικά έντυπα (όπως οι New York Times της Κυριακής) πιέζουν για στρατιωτική κατάληψη της χώρας στο όνομα του «ανθρωπισμού», με επιχειρήματα που θυμίζουν έντονα την αντίστοιχη περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου το 1999.
Το πρόβλημα για την Δύση είναι πως, σε αντίθεση με τους Αλβανούς Κοσοβάρους το 1999, οι εξεγερμένοι Λίβυοι- και ιδιαίτερα η ad hoc πολιτικοστρατιωτική δομή αυτοδιαχείριση που λειτουργεί ήδη στην Βεγγάζη, το Τομπρούκ και άλλες πόλεις – κλειδιά της χώρας, - έχουν ξεκαθαρίσει στους ξένους ότι θα τους αντιμετωπίσουν ως εισβολείς, αν επιχειρήσουν να επέμβουν με στρατιωτικά μέσα. Μια πιθανή πολύνεκρη σύγκρουση με τους αντικαθεστωτικούς που υποτίθεται πως θέλουν να σώσουν θα αποτελείωνε την ήδη τραυματισμένη αξιοπιστία των μεγάλων δυνάμεων και στον υπόλοιπο αραβικό κόσμο, όπου τα πάντα είναι ρευστά. Άλλωστε ο εκπεφρασμένος σκοπός των επαναστατών είναι η εγκαθίδρυση δημοκρατικού πολιτεύματος και η δικαιότερη διανομή των πετρελαικών εσόδων, και όχι η επιστροφή στην αποικιοκρατία, ανεξαρτήτως του «ανθρωπιστικού» μανδύα της.
Έτσι, τα επικρατέστερα σενάρια κάνουν λόγο για απαγόρευση των στρατιωτικών πτήσεων (ώστε να αποτραπούν οι βομβαρδισμοί θέσεων των αντικαθεστωτικών από αεροσκάφη και μαχητικά ελικόπτερα MIG, αλλά και η αερομεταφορά στρατευμάτων και ξένων μισθοφόρων πιστών στο καθεστώς) και ο εφοδιασμός με σύγχρονα όπλα των αντικυβερνητικών δυνάμεων, προκειμένου να κατανικήσουν «μόνοι τους»,υποτίθεται, τις δυνάμεις του δικτάτορα και να ξαναρχίσει η ροή του πετρελαίου προς την Ευρώπη. Αυτό είναι άλλωστε και το πραγματικό νόημα των δηλώσεων της Χίλαρι Κλίντον, αλλά και του Νικόλα Σαρκοζί περί «επαφών» με την ηγεσία της αντιπολίτευσης στην ανατολική Λιβύη
Ήδη πάντως στα ανοιχτά της Λιβύης έχουν καταπλεύσει πλήθος αμερικανικά ευρωπαϊκά και όχι μόνο πολεμικά πλοία (ως και η Κίνα και η Νότιος Κορέα έχουν αποστείλει σκαφη, ενώ η Τουρκία στέλνει τρεις φρεγάτες), με την ηγεσία του Πεντάγωνου να απειλεί ανοιχτά πως εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο επέμβασης «αν αυτή χρειαστεί». Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Αμύνης, συνταγματάρχης Ντέιβ Λέιπαν, δήλωσε συγκεκριμένα ότι οι επιτελείς «εξετάζουν και καταρτίζουν διαφορετικά σχέδια δράσης», παράλληλα με την πολιτική πίεση που ασκούν για άμεση αποχώρηση του Καντάφι από την εξουσία.
Νωρίτερα, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε πως η Βρετανία θα συνεργαστεί με τους εταίρους της για την προοπτική επιβολής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Λιβύη προκειμένου να προστατευθεί ο λαός από τις επιθέσεις των πιστών στον Λίβυο ηγέτη στρατευμάτων Μουάμαρ Καντάφι. Μιλώντας στο κοινοβούλιο ο Κάμερον τόνισε μάλιστα ότι «θα μελετηθούν όλα τα μέτρα» ώστε να αυξηθεί η πίεση που ασκείται στο ετοιμόρροπο καθεστώς: «Δεν αποκλείουμε με κανέναν τρόπο τη χρήση στρατιωτικών μέσων», επεσήμανε ο Κάμερον. «Δεν πρέπει να ανεχθούμε τη χρήση στρατιωτικής βίας από αυτό το καθεστώς εναντίον του λαού του», είπε.
Είχε προηγηθεί, το Σαββατοκύριακο, η πρώτη «επέμβαση» βρετανικών ειδικών δυνάμεων σε λιβυκό έδαφος, εννοείται χωρίς άδεια της Τρίπολης: μονάδες επίλεκτων αλεξιπτωτιστών της SAS προσέφεραν κάλυψη για την εκκένωση εκατοντάδων Βρετανών εργαζόμενων στην πετρελαϊκή βιομηχανία με μεταγωγικά αεροσκάφη C-130. Σήμερα μάλιστα έγινε γνωστό πως ένα από τα Hercules που προσγειώθηκε στην έρημο δέχτηκε πυρά μικρών όπλων από αντάρτες, και ο πιλότος του σώθηκε από θαύμα, αφού μια σφαίρα διαπέρασε το τζάμι και καρφώθηκε στο κράνος του!
Ανάλογη επιχείρηση πραγματοποίησε την Κυριακή και η γερμανική πολεμική αεροπορία, απομακρύνοντας από την φλεγόμενη περιοχή 22 Γερμανούς και 120 υπηκόους άλλων εθνικοτήτων. Σύμφωνα δε με την βρετανική Guardian, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ τηλεφώνησε στον Καντάφι για να τον προειδοποιήσει πως «αν δεν παραιτηθεί, θα επέμβει το ΝΑΤΟ»…
Τσιάρας Γιώργος
ΤΟ ΒΗΜΑ