Στην "Πέτρα του Ρωμιού" κρύβεται αμύθητος πλούτος

Του Άδωνη Παλληκαρίδη
 
Πολύ μεγαλύτερο κοίτασμα πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν εντοπίσει ξένοι ερευνητές στην ΑΟΖ Κύπρου, ανοικτά της Πέτρας του Ρωμιού προς τη Λεμεσό. Δοφυφορικές φωτογραφίες και αποτελέσματα των σεισμογραφικών ερευνών του γαλλικού συμβουλευτικού οίκου Beicip-Franlab, ο οποίος επεξεργάζεται τα δεδομένα που έχει συγκεντρώσει από τις θαλάσσιες έρευνες στην ΑΟΖ της Κύπρου η νορβηγική εταιρεία Petroleum Geo-Services,καταδεικνύουν ότι η θαλάσσια περιοχή μεταξύ της Πάφου και της Λεμεσού είναι άλλη μια πολύ πιθανή δεξαμενή πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Ο χάρτης των κοιτασμάτων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, σύμφωνα με τους μελετητές της αμερικανικής Noble Energy, τώρα σχηματίζεται και ενδέχεται η περιοχή να κρύβει στα έγκατά της πολύ μεγαλύτερες ποσότητες υδρογοναθράκων απ' ό,τι στην αρχή διαφάνηκε. Μπορεί, επισημαίνουν οι ειδικοί, να υπάρχουν πετρέλαια που να συντηρήσουν όχι μόνο την Κύπρο και το Ισραήλ, αλλά και την ίδια την Ευρώπη για πολλές δεκαετίες.

Ταρακουνήθηκαν οι Τούρκοι
Στα ανώτερα δώματα της τουρκικής διπλωματίας, σύμφωνα με ξένη διπλωματική πηγή, υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για την ακολουθούμενη μέχρι σήμερα πολιτική της Άγκυρας στο Κυπριακό.

Οι Αττίλες βυσσοδομούν γιατί η πατημένη στο λαιμό Κύπρος από τις δυνάμεις κατοχής έχει το θράσος να προσπαθεί να εξορύξει τα πετρέλαιά της, αλλάζοντας τους οικονομικούς συσχετισμούς στην περιοχή. Μια Κύπρος με πετρέλαια δεν μπορεί να είναι αδιάφορη για την Ευρώπη και να εγκαταλειφθεί στο έλεος της Τουρκίας. Αυτό και μόνο ακυρώνει τον επεκτατικό της στόχο. Ίσως δε να ήταν ο από μηχανής θεός που περιμέναμε όλοι.

Η πολιτική της προώθησης των δύο κρατών θέτει την Άγκυρα εκτός διεκδίκησης κοιτασμάτων που βρίσκονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Κατά έναν παράξενο τρόπο όλα τα κοιτάσματα και τα πιθανά κοιτάσματα που έχουν μέχρι στιγμής εντοπιστεί, βρίσκονται σε θαλάσσια περιοχή που ακόμη και με τη διχοτόμηση ως λύση εμπίπτει στην ελληνική πολιτεία. Η μετατόπιση της πολιτικής της Άγκυρας επί του θέματος διεφάνη στις απευθείας συνομιλίες όταν η τουρκοκυπριακή πλευρά επέμενε πεισματικά ότι τα κοιτάσματα υδρογοναθράκων πρέπει να δοθούν στον τομέα ευθύνης του ομόσπονδου κράτους. Με τη θεωρία της ίσης αριθμητικής εκπροσώπησης στα όργανα του ομοσπονδιακού κράτους θεωρείται βέβαιο ότι το συνιστών τουρκοκυπριακό κράτος θα διεκδικήσει το 50% του υποθαλάσσιου πλούτου. Θα έπρεπε να προσπαθήσουμε να συμφωνήσουμε με τους Τουρκοκυπρίους συμπατριώτες μας, δηλώνει ο Νίκος Ρολάνδης, ώστε η Τουρκία να μην έχει έρεισμα στα πετρέλαια. Πώς θα συμφωνήσεις, όμως, με τους εγκάθετους της κατοχής όταν ποδηγετούνται από τον εισβολέα και έκαναν ό,τι έκαναν για να καταστρέψουν τη χώρα μας και να την υποδουλώσουν στην Τουρκία;

Πολύ πιθανόν η τουρκοκυπριακή κοινότητα των 80 σήμερα χιλιάδων ανθρώπων (οι υπόλοιποι είναι έποικοι και στρατός κατοχής) να προβάλει και αιτιάσεις για τη διαχείριση της όλης εργασίας ανόρυξης, ζητώντας να δοθεί ρόλος ασφαλείας στην εγγυήτρια Τουρκία. Ήτοι, και ο πλούτος στα νοτιοδυτικά περιπίπτει με τεχνάσματα στη δικαιοδοσία της Τουρκίας.

Πώς βρέθηκαν τα πετρέλαια στον τόπο μας
Επιστημονικές γεωλογικές έρευνες μάς κατατοπίζουν τι συνέβη στη μεσογειακή λεκάνη πριν από 6 εκατομμύρια χρόνια και γιατί η περιοχή της βορειοδυτικής Κύπρου έχει λίμνες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μετά από σεισμική δράση, το υπέδαφος στο στενό του Γιβραλτάρ ανυψώθηκε και έκλεισε την είσοδο των νερών του Ατλαντικού Ωκεανού. Η Μεσόγειος έγινε τότε κλειστή θάλασσα και μέσα σε 1000 χρόνια στράγγισε από την εξάτμιση που της προκαλούσε ο μεσογειακός ήλιος. Ανάμεσα στις παλιές ακτές της Ευρώπης και της Αφρικής έμειναν για κάποιες εκατοντάδες χρόνια ρηχές λιμνοθάλασσες και σωροί από αλάτι.

Φύτρωσαν οι πεδιάδες
Οι ποταμοί της Ευρώπης και της Αφρικής μετέφεραν μαλακά ιζήματα από τις κορυφές των βουνών και οι πεδιάδες που δημιουργήθηκαν φύτρωσαν. Τεράστια δάση κάλυψαν τη μεσογειακή λεκάνη, εκεί που το αλάτι κρύφτηκε εκατοντάδες μέτρα κάτω από τα ιζήματα. Αυτός είναι κι ο λόγος που σε πεδιάδες της Κύπρου οι γεωτρήσεις βγάζουν νερό με βόριο από τα υπολείμματα του αρχαίου αλατιού, τότε που το νησί μας ήταν βυθός του Τηθέως Ωκεανού. Με τις πλημμύρες κάποια δάση σκεπάστηκαν και οι χημικές αντιδράσεις έδωσαν πετρέλαιο και φυσικό αέριο, που είναι καλά κρυμμένο και φυλακισμένο σε βάθος χιλιομέτρων.

Ευλογημένη η θάλασσά μας
Η γη μας ευλογήθηκε από τον Δημιουργό να είναι από τις τελευταίες που θα διαθέτουν πετρέλαια, μετά την εξάντληση του μαύρου χρυσού σε πολλές περιοχές του κόσμου. Ήδη, σε άκρως απόρρητες εκθέσεις που βρίσκονται στη διάθεση της Κυβέρνησης της Κύπρου, του Ισραήλ και άλλων γειτονικών χωρών, η περιοχή μας αναφέρεται ως θάλασσα υδρογονανθράκων. Τα οικόπεδα 11 και 12 της θαλάσσιας οικονομικής ζώνης της Κύπρου στέκουν κυριολεκτικά πάνω στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, που είναι η εξαερωμένη μορφή του.

Η Πέτρα του Ρωμιού και η Αφροδίτη
Η Πέτρα του Ρωμιού είναι κομμάτι του βυθού που ξεπετάχτηκε από τα έγκατα του Τηθέως Ωκεανού, όταν η ευρασιατική πλάκα του φλοιού συμπιέστηκε με την αφρικανική πλάκα. Μέσα από το παλιρροϊκό κύμα που δημιουργήθηκε οι αρχαίοι «είδαν» τη θεά της ομορφιάς και της γονιμόητας, την Αφροδίτη, να βγαίνει μέσα από τα κύματα. Τέλεια εικόνα βγαλμένη από την πλούσια ελληνική φαντασία.

Αυτό το κομμάτι της θάλασσάς μας παρενοχλεί η Τουρκία. Τα πολεμικά της έφτασαν 13 ναυτικά μίλια από τον Ακάμα σε μια επίδειξη δύναμης ότι μπορεί να παρέμβει σε κάθε θαλάσσια δραστηριότητα της Κύπρου. Η οριοθέτηση της ΑΟΖ ορίζεται βέβαια από διεθνείς κανόνες, το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, αλλά το κράτος-τρομοκράτης στην περιοχή μας δεν το υπέγραψε και ενεργεί κατά το δοκούν. Χάραξε χάρτες και διχοτόμησε το FIR της χώρας μας και την ΑΟΖ. Κατέκτησε μέρος της αιγιαλίτιδας ζώνης και έθεσε αδρείκελα στα κατεχόμενα για να διεκδικούν γην και ύδωρ από την πατρίδα.

Συμφωνίες με άλλες χώρες
Βάσει του Δικαίου της Θαλάσσης και τις Διεθνείς Συνθήκες, η ΑΟΖ Κύπρου περιλαμβάνει μια εκτεταμένη περιοχή και εφάπτεται με την ΑΟΖ της Ελλάδας. Η αντίστοιχη ΑΟΖ της Τουρκίας περιορίζεται, όπως παρουσιάζεται και στο χάρτη.

Η Κύπρος έχει ήδη προχωρήσει σε συμφωνημένη οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αίγυπτο και έχει συνάψει κατ' αρχήν συμφωνίες με το Λίβανο και το Ισραήλ. Ήδη ο υπουργός Οικονομίας και Εμπορίου του Λιβάνου, μετά από συνάντησή του με τους υπουργούς Οικονομικών και Εμπορίου της Κύπρου, δεσμεύτηκε να προωθήσει την κύρωση της συμφωνίας οριοθέτησης από τη Βουλή του Λιβάνου. Η λιβανική κυβέρνηση ενέκρινε οριστικά τη συμφωνία και την απέστειλε στη Βουλή για κύρωση, κάτι που αναμένεται να γίνει σύντομα. Αυτό θα είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη που θα λύσει τα χέρια της χώρας μας να υπογράψει και με το Ισραήλ, που επικαλείται προς το παρόν δικά του τεχνικά κωλύματα. Το Ισραήλ συμφωνεί επί της αρχής του μέσου διαχωρισμού και έχει πάρει την πολιτική απόφαση για συμφωνία με την Κύπρο. Το θέμα άλλωστε θεωρείται λυμένο, αφού η δημοσιοποίηση των χαρτών από κυπριακής πλευράς δεν προκάλεσε την αντίδραση του Ισραήλ και έγινε αποδεκτός ο διαχωρισμός των θαλάσσιων οικοπέδων της Κύπρου, πολύ κοντά σε κοίτασμα φυσικού αερίου του Ισραήλ.

Για πληροφόρηση των αναγνωστών μας, εξηγούμε: Τα χωρικά ύδατα είναι απόλυτης εθνικής κυριαρχίας. Στην ΑΟΖ τα νερά είναι διεθνή, αλλά τα κοιτάσματα στο βυθό της θάλασσας ανήκουν στην παράκτια χώρα. Η Κύπρος έχει 12 ναυτικά μίλια χωρικά ύδατα ή αιγιαλίτιδα ζώνη όπως αλλιώς ονομάζονται, και στη συνέχεια υπάρχει η ΑΟΖ, η οικονομική ζώνη που έχει εκμεταλλεύσιμο υπέδαφος. Η κυπριακή ΑΟΖ είναι ευρύτατη και εκτείνεται περιμετρικά της χώρας μας. Προς την Ελλάδα φτάνει μέχρι το Καστελόριζο. Με την Αίγυπτο έχει διαχωριστεί, όπως φαίνεται στο χάρτη, και με το Ισραήλ και το Λίβανο έχει συμφωνηθεί, μένει όμως η κύρωσή της με νόμο. Εκκρεμεί ο διαχωρισμός με τη Συρία και την Τουρκία, κομμάτι δύσκολο να γίνει αυτό με τον εισβολέα και το πρόσφατο φερέφωνό του.

Τι είναι η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη
Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) είναι μία νέα ζώνη θαλάσσιας δικαιοδοσίας και δικαιωμάτων των παράκτιων κρατών, με τεράστιο εύρος που περιλαμβάνει τα ύδατα, το βυθό και το υπέδαφος της περιοχής της, και αρχίζει μετά το τέλος της αιγιαλίτιδας ζώνης. Ο νέος αυτός θεσμός αποτελεί τη σημαντικότερη και επαναστατικότερη καινοτομία του νέου δικαίου της θάλασσας.

Κάθε παράκτιο κράτος έχει δικαίωμα να ορίσει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) εύρους μέχρι και 200 μιλίων.

Σύμφωνα με τον Θ. Καρυώτη, Καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, η ΑΟΖ, αντίθετα από την υφαλοκρηπίδα, δεν ανήκει στο παράκτιο κράτος ipso jure (αυτοδικαίως), αλλά πρέπει σαφώς να υιοθετηθεί από το παράκτιο κράτος. Εάν δεν συμβεί κάτι τέτοιο, η ΑΟΖ απλώς δεν υφίσταται. Η θαλάσσια περιοχή που δεν θα υιοθετηθεί ως ΑΟΖ, παραμένει νομικώς σαν μέρος της ανοικτής θάλασσας. Συνεχίζει ότι κανένα κράτος ή ομάδα κρατών δεν έχει το δικαίωμα να ισχυρισθεί ότι κάποιο παράκτιο κράτος δεν μπορεί να υιοθετήσει τη δική του ΑΟΖ. Η Τουρκία -που τρέμει τη Ρωσία- έχει οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα με βάση την αρχή της μέσης γραμμής και έχει αποδεκτεί, με εκδήλωση διεθνούς συμπεριφοράς, τον κανόνα. Αυτό και μόνο είναι ισχυρό όπλο στα χέρια της Κύπρου γιατί αποτελεί προηγούμενο, που μπορεί να ισχύσει και στις θάλασσές μας σε περίπτωση τουρκικής αμφισβήτησης.

Με βάση την ίδια αρχή και δεδομένου ότι τα κατοικημένα νησιά έχουν αναμφισβήτητο δικαίωμα ΑΟΖ, η ύπαρξη του Καστελόριζου εξασφαλίζει την επαφή τής (υπό οριοθέτηση) ελληνικής ΑΟΖ με την κυπριακή, γεγονός που περιορίζει σημαντικά την τουρκική ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Γιατί επιλέχθηκε η «Noble Energy»
Δεν είναι τυχαίο ότι η έρευνα και η εκμετάλλευση των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή του Ισραήλ έχει ανατεθεί στην αμερικανική εταιρεία Noble Energy με έδρα το Χιούστον, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με εβραϊκά συμφέροντα. Η Κύπρος επέλεξε την ίδια εταιρεία, δίνοντάς της τα δικαιώματα στο «Οικόπεδο 12» στο όριο της κυπριακής ΑΟΖ.

Η αμερικανική Γεωλογική Επιθεώρηση (US Geological Survey) υπολόγισε ότι η Λεκάνη Λεβάντ - Ανατολικής Μεσογείου (Levant Basin) κρύβει περισσότερα από 122 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου, το μεγαλύτερο ίσως απόθεμα ενεργειακών πόρων στον κόσμο.

Το μικρότερο από τα δύο κοιτάσματα, το «Ταμάρ», με 8,4 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια
αερίου, μπορεί, σύμφωνα με αναλυτές της HIS Global Insight του Λονδίνου, να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες του Ισραήλ, τουλάχιστον μέχρι το 2025. Το κοίτασμα «Λεβιάθαν», με αποθέματα 16 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών αερίου, όχι μόνο θα εξασφάλιζε ενεργειακή αυτάρκεια στο Ισραήλ, αλλά θα το μετέτρεπε και σε χώρα εξαγωγής ενέργειας. Το «Λεβιάθαν» εντοπίζεται σε απόσταση 130 χμ. από τη Χάιφα, σε κοντινή απόσταση από τα κυπριακά χωρικά ύδατα.

Κύπρος και Ισραήλ βρίσκονται πολύ κοντά στην υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης της ΑΟΖ. Αν αυτό γίνει, θα είναι τεράστια επιτυχία που σχεδόν ακυρώνει τα αποτελέσματα της εισβολής στη θάλασσα. Η συμφωνία αυτή κατοχυρώνει για το Τελ Αβίβ τα δικά του κοιτάσματα αλλά και την Κύπρο, που δεν θα έχει πια καμιά διεθνή αμφισβήτηση για τις κινήσεις της.

Τουρκικές παρεμβάσεις στο Λίβανο
Το γεγονός ότι ο Λίβανος έχει υπαναχωρήσει και κωλυσιεργεί, προκειμένου να επικυρωθεί από το Κοινοβούλιό του η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Κύπρο, αποδίδεται -σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές- και στις παρεμβάσεις της Τουρκίας. Εξάλλου, σε τουρκική παρέμβαση οφείλεται η έλλειψη προόδου στις ελληνο-αιγυπτιακές συνομιλίες για καθορισμό της ΑΟΖ, καθώς η Τουρκία απαιτεί να εξαιρεθεί από μια τέτοια οριοθέτηση το Καστελόριζο και να περάσει υπό τουρκική, πλέον, δικαιοδοσία ένα μεγάλο και σημαντικό τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.

infognomonpolitics