Με διάταγμα του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, το 2009 της απονεμήθηκε ο τίτλος της "Τιμώμενης Καλλιτέχνιδας της Ρωσίας", σε αναγνώριση της προσφοράς της στον τόσο απαιτητικό χώρο του κλασικού μπαλέτου. Με τα περίφημα μπαλέτα Μαριίνσκι έχει περιοδεύσει- μεταξύ άλλων- σε χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ, τη Λ. Αμερική, την Κίνα, την Ιαπωνία, σ' ένα ατέρμονο ταξίδι στο δρόμο προς την επαγγελματική καταξίωση. Οι στίχοι του Διονύσιου Σολωμού "Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα αισθανθής μέσα σου να λαχταρίζη κάθε είδος μεγαλείου", την εκφράζουν απόλυτα ως Ελληνίδα και καλλιτέχνιδα, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει.
Ο λόγος, για την Αλεξάνδρα Ιωσηφίδη, την πανύψηλη μπαλαρίνα των Μαριίνσκι (ύψος 1,82), που κατάφερε να ξεχωρίσει με το ταλέντο και την έμφυτη μεγαλοπρέπεια που διαθέτει, όπως έχει χαρακτηριστικά πει γι' αυτή η "μούσα" των μπαλέτων Μαριίνσκι, Ουλιάνα Λοπάτκινα, πλάι στην οποία εμφανίστηκε, πέρυσι, στο Ηρώδειο, στους πρωταγωνιστικούς ρόλους στη "Λίμνη των Κύκνων".
Η Λοπάτκινα, φειδωλή στους χαρακτηρισμούς της για άλλους συναδέλφους, είχε πει-μεταξύ άλλων- ότι, "η Αλεξάνδρα έχει έμφυτη μια βασιλική στάση και χάρη στο ελληνικό αίμα έχει ιδιαίτερη ομορφιά".
Η ποντιακής καταγωγής μπαλαρίνα των Μαριίνσκι μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, από την Αγία Πετρούπολη, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε με τους γονείς της και τις δύο αδελφές της, την Ελισάβετ και τη Ναταλία. Η ιστορία της οικογένειά της, μία από τις χιλιάδες των Ελλήνων του Πόντου, την έχει σημαδέψει από μικρό παιδί, μέσα από τις διηγήσεις του πατέρα.
"Ο πατέρας μου, Αλέξανδρος, κατάγεται από την Κριμαία, όπου οι πρόγονοί μας μεταφέρθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα από την Τραπεζούντα", μας διηγείται η Αλεξάνδρα και συνεχίζει: "Τις παραμονές της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917, πολλοί Έλληνες φεύγουν από την Κριμαία στην Ελλάδα. Η προγιαγιά μου, όμως, μένει στη Ρωσία, λόγω του τραυματισμού του άνδρα της, που είχε τότε καφενείο στη Σεβαστούπολη. Οι τρεις αδελφές της προγιαγιάς μου και ένας αδελφός αναχώρησαν για την Αθήνα".
Είκοσι χρόνια μετά, κατά την περίοδο των σταλινικών εκκαθαρίσεων, χιλιάδες Έλληνες εκτελούνται με την κατηγορία του "εχθρού του λαού" ή εκτοπίζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Σιβηρίας. Έτσι οι πρόγονοί της, αν και Έλληνες υπήκοοι, βρέθηκαν στο Ουζμπεκιστάν, σε μια μικρή πόλη της περιοχής Φεργκάνα, την Κοκάντ, 300 χιλιόμετρα από την Τασκένδη.
"Εκεί γεννήθηκαν ο πατέρας μου και ο αδελφός του. Τα χρόνια εκείνα ήταν πολύ σκληρά. Ο μπαμπάς μας θυμάται πως έκλαιγαν η μάνα του, οι γιαγιάδες του και άλλοι συγγενείς για τη χαμένη πατρίδα. Τα ελληνικά σχολεία ήταν απαγορευμένα και στο σπίτι φοβόντουσαν οι γονείς να διδάσκουν ελληνικά στα παιδιά. Οι μεγάλοι μιλούσαν μόνο μεταξύ τους την ποντιακή γλώσσα. Τα παιδιά ήξεραν μόνο κάποιες φράσεις, όπως 'καλημέρα', 'έλα σ' εμένα', 'κι εσύ δεν ντρέπεσαι', 'καθίστε παρακαλώ', 'μικρό πουλί' κ.ά.. Πήγαν στο σοβιετικό σχολείο, γι αυτό, δυστυχώς, και εμείς σήμερα δεν μιλάμε ελληνικά στο σπίτι. Καμαρώνουμε, βέβαια, που η αδελφή μου, Ελισάβετ, όχι μόνο έμαθε τα ελληνικά, αλλά σήμερα κάνει το διδακτορικό της στην ελληνική γλώσσα, στο πανεπιστήμιο της Αγ. Πετρούπολης".
Παρ' όλα τα βάσανα που πέρασαν οι δικοί της, δεν αρνήθηκαν την ελληνική τους ταυτότητα και διατήρησαν το ελληνικό επώνυμο Ιωσηφίδη. Γι΄ αυτό και αισθάνθηκε ως ένα πολύ σημαντικό γεγονός στη ζωή της την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, την άνοιξη του 2009.
"Αποκτήσαμε αυτό που υποχρεώθηκαν να χάσουν οι πρόγονοί μας", τονίζει η Αλεξάνδρα.
"Τα πόδια μου είχαν το άνοιγμα του Σαρλό"
Η Αλεξάνδρα γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1977 στο Λένινγκραντ (σημερινή Αγία Πετρούπολη), όπου ο πατέρας της πήγε για σπουδές. Εκεί γνώρισε και τη Ρωσίδα μητέρα της. Και οι δύο ασχολήθηκαν έντονα με τον πρωταθλητισμό.
"Η μητέρα μου με έπαιρνε μαζί της, όταν έφευγε για αγώνες σε άλλες πόλεις. Σε ένα από τα ταξίδια αυτά, μια προπονήτρια γυμναστικής πρόσεξε ότι είχα πόδια μπαλαρίνας και συμβούλεψε τη μαμά να με στρέψει στο χορό. Κανείς ως τότε δεν το είχε σκεφθεί, αφού από τη γέννα τα πόδια μου είχαν το άνοιγμα του Σαρλό. Ήμουν και πολύ ψηλή για την ηλικία μου, γεγονός που με έκανε, τότε, να γέρνω την πλάτη μου", μας διηγείται.
Έτσι, στην ηλικία των 10 χρόνων η Αλεξάνδρα πέρασε από διαγωνισμό και εγγράφηκε στην παγκοσμίως γνωστή Ακαδημία Ρωσικού Μπαλέτου της Α. Βαγκάνοβα. Με την αποφοίτησή της, το 1995, πήρε το δίπλωμα του Διεθνούς Διαγωνισμού Βαγκάνοβα (Vaganova-Prix) στην Αγία Πετρούπολη και μπήκε στον θίασο του Θεάτρου Μαριίνσκι.
Το μπαλέτο είναι το παν στη ζωή της Αλεξάνδρας, καθώς, όπως λέει, είναι το εργαλείο επικοινωνίας, που τη φέρνει πιο κοντά στους λάτρεις του είδους, σε όλο τον κόσμο. Το πάθος της είναι τόσο μεγάλο, που μόλις τέσσερις μήνες μετά τη γέννηση της κορούλας της, ξαναεμφανίστηκε στη σκηνή.
"Έχω περιοδεύσει- συνεχίζει- με τα μπαλέτα Μαριίνσκι σε όλο τον κόσμο και δοξάζω το Θεό γι΄ αυτό. Επίσης, έχω λάβει μέρος στο Διεθνές Φεστιβάλ 'Dance Open' και στο Διεθνές Φεστιβάλ Μπαλέτου του Τσεμποκσάρι. Την άνοιξη του 2007 και του 2009 χόρεψα ως προσκεκλημένη σολίστα στο 'Teatro dell'Οpera di Roma' στο μπαλέτο 'Le Sacre du printemps' (The Chosen One) του Β. Νιζίνσκι και στις 'Νύχτες της Αιγύπτου' (Κλεοπάτρα). Η πιο ιδιαίτερη στιγμή, όμως, για εμένα ήταν η εμφάνισή μου στη σκηνή του Ηρωδείου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στις 6 και 7 Ιουλίου του 2009, και της Επιδαύρου την ίδια χρονιά".
Το πιο μεγάλο όνειρο της Αλεξάνδρας Ιωσηφίδη, που σήμερα είναι στην κορυφή της τεχνικής της τελειότητας, είναι να κάνει ένα γκαλά μπαλέτου στην ιστορική της πατρίδα και γιατί όχι να εγκατασταθεί στην Ελλάδα και να ανοίξει μια δική της σχολή μπαλέτου.
Σήμερα, παράλληλα με τις εμφανίσεις της με τα Μαριίνσκι, βελτιώνει τη δεξιοτεχνία της ως καθηγήτρια μπαλέτου. Σπουδάζει, ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια, στην Ακαδημία Ρώσικου Μπαλέτου της Βαγκάνοβα, που την ανέδειξε.
Έχει χορέψει, ως σολίστ, σε πολλές παραστάσεις, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει "Το σιντριβάνι του Μπαχτσισαράι", την "Ωραία Κοιμωμένη", τον "Δον Κιχώτη", και τον "Καρυοθραύστη", ενώ έχει εμφανιστεί πλάι σε μεγάλους χορευτές: Ζελένσκι, Κουζνεζόφ, Ιβάντσενκο, Περετόκιν, Ζαχάροβα, Λοπάτκινα, Μαχάλινα, Βισνέβα, Νιοράτζε κ.ά.
Κείμενο: Δ. Ριμπά
.jpg)
