Ο Ελληνας που χτίζει στην ισραηλινή έρημο

Ηλίας Μεσσίνας, αρχιτέκτων

Σχεδίασε ένα πρότυπο κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τον ΧΥΤΑ της περιοχής Νεγκέβ

ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΧΕΚΙΜΟΓΛΟΥ

Αφιερώνει τη ζωή του στην «πράσινη» αρχιτεκτονική και μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ της Ελλάδας και του Ισραήλ. Βρέθηκε εκεί αρχικά ως φοιτητής και στη συνέχεια ως επαγγελματίας, αναζητώντας ευκαιρίες αρκετά χρόνια αργότερα. Εμαθε τα εβραϊκά και ανέλαβε μια σημαντική αρχιτεκτονική δουλειά στο πλέον αφιλόξενο κομμάτι του Ισραήλ: Την έρημο του Νεγκέβ! Είναι ο έλληνας αρχιτέκτονας και πρόεδρος της μη κυβερνητικής οργάνωσης Εcoweek κ. Ηλ. Μεσσίνας , ο οποίος σχεδίασε και ετοιμάζεται να κατασκευάσει ένα κτίριο στην κυριολεξία μέσα στον ΧΥΤΑ του Νουντάιμ!

Ο κ. Μεσσίνας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Μεγάλωσε στις γειτονιές του Αγίου Παντελεήμονα και στη συνέχεια μετοίκησε στη Γλυφάδα. Πήγε σχολείο στο Κολλέγιο Αθηνών και σπούδασε στο ΕΜΠ και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Στη συνέχεια γνώρισε την «πράσινη» αρχιτεκτονική. «Εκανα το δεύτερο πτυχίο μου στην Αμερική και βρέθηκα σε ένα συνέδριο για πράσινα κτίρια στο Σικάγο,το 1993.Σε ένα από τα εργαστήρια του συνεδρίου επικεφαλής ήταν ο Αλέξανδρος Τομπάζης . Βρισκόμουν εκεί τυχαία,είδα όμως το όνομά του και θεώρησα φοβερή ευκαιρία να τον γνωρίσω. Σε εκείνο το εργαστήριο εμπνεύστηκα πολύ για την πράσινη αρχιτεκτονική» διηγείται.

«Μετά τον στρατό,πήρα μια υποτροφία για ανταλλαγή φοιτητών του ΥΠΕΠΘ και πήγα στο παράρτημα του Νεγκέβ του Πανεπιστημίου Μπεν Γκουριόν, όπου διδάσκει ο Θεσσαλονικεύς Ισάακ Μεΐρ. Ετσι έγινε και η πρώτη μου επαφή με το Ισραήλ. Εμαθα πολλά δίπλα στον κ.Μεΐρ,δούλεψα κιόλας και γνώρισα όλο αυτόν τον κόσμο.Η εμπειρία μού άρεσε πολύ» λέει ο κ. Μεσσίνας.

Αρκετά χρόνια αργότερα, ο κ. Μεσσίνας βρέθηκε εκ νέου στο Ισραήλ και αυτή τη φορά πήγε για δουλειές. «Πρόπερσι, το 2008, τα πράγματα άρχισαν να δυσκολεύουν πολύ στην Ελλάδα. Στο μεταξύείχα αποκτήσει εμπειρία στα πράσινα κτίρια. Τότε λοιπόν άρχισα να κάνω κάποιες επαφές εδώ στο Νεγκέβ και είδα ότι υπάρχει ενδιαφέρον για τέτοιες προσεγγίσεις. Ετσι, ήλθα εδώ και ξεκίνησα κάποια πρότζεκτ είτε σε συμβουλευτική είτε σε αρχιτεκτονική βάση. Πλέονπηγαινοέρχομαι μεταξύ Αίγινας και Νεγκέβ!» τονίζει.

Ο κ. Μεσσίνας σχεδίασε για λογαριασμό της διοικητικής περιφέρειας Μπνέι Σιμόν (στην αρμοδιότητα της οποίας είναι και η έρημος του Νεγκέβ) ένα Πρότυπο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Ευαισθητοποίησης, το οποίο χωροθετείται μέσα στον ΧΥΤΑ του Ντουντάιμ. «Το κτίριο βρίσκεται στη φάση της προμελέτης και του καθορισμού χρήσεων και κτιριολογικού προγράμματος του έργου.Ο σχεδιασμός του ακολουθεί τις αρχές της οικολογικής δόμησης,την εξοικονόμηση ενέργειας,τη χρήση βιοαερίου (μεθάνιο) από τον σταθμό που βρίσκεται δίπλα στον ΧΥΤΑ και πρόκειται να χρησιμοποιεί 75% ανακυκλωμένα υλικά από τον ίδιο χώρο» λέει ο κ. Μεσσίνας.

«Ο σχεδιασμός του κτιρίου τονίζει την παρουσία των σκουπιδιών και εντείνει την εμπειρία του επισκέπτη για την παρουσία των σκουπιδιών και το μέγεθος του προβλήματος της δημιουργίας απορριμμάτων στην κοινωνία που ζούμε.Το κτίριο θα έχει θεματικές ενότητες που θα ενημερώνουν τον επισκέπτη για τη δημιουργία απορριμμάτων, τα είδη τους, τον τρόπο μείωσής τους και την ανακύκλωση.Η διαδρομή της επίσκεψης θα συνδυάζεται με επίσκεψη στον ΧΥΤΑ και το εργοστάσιο διαλογής οικιακών απορριμμάτων και κομποστοποίησης που σχεδιάζεται να ανεγερθεί δίπλα στο Κέντρο Επισκεπτών» συμπληρώνει. Μόλις λυθεί το ζήτημα της χρηματοδότησης του έργου, η οποία εκκρεμεί, το κτίριο αναμένεται να αποπερατωθεί εντός διετίας. Το εμβαδόν του θα φθάσει στα 2.000 τ.μ., ενώ το κόστος κατασκευής θα κυμανθεί μεταξύ 2,5-3 εκατ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά την ανακύκλωση, ο κ. Μεσσίνας σημειώνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση από το Ισραήλ, λόγω της ύπαρξης κεντρικών φορέων για την ανακύκλωση αλλά και της υιοθέτησης της φιλοσοφίας «ο ρυπαίνων πληρώνει». «Εδώ κάτι παρόμοιο δεν έγινε, παρά τις όποιες προσπάθειες». 




Εκπαιδευτική ξενάγηση μέσα στα σκουπίδια
Τα απορρίμματα, η διαχείριση, η παραγωγή μεθανίου 

Ο ΧΥΤΑ της ερήμου Νεγκέβ, περιοχή όπου θα χτιστεί το σχεδιασμένο από τον κ. Ηλ. Μεσσίνα πρότυπο κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

Το κτίριο που εμπνεύστηκε ο κ. Μεσσίνας δεν θα είναι μόνο του στην έρημο. «Ηδη έχει δημιουργηθεί ένα μονοπάτι που επιτρέπει στους επισκέπτες την ξενάγηση μέσα στα σκουπίδια,όπου τους εξηγούν το μέγεθος του ζητήματος,τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούνται,αλλά και τις λύσεις,όπως η παραγωγή μεθανίου μέσα από την καύση τους,η οποία γίνεται σε ένα παρακείμενο εργοστάσιο.Οι Ισραηλινοί σε μερικά πράγματα είναι μπροστά, όπως στο ζήτημα της εκπαίδευσης.Σε κάθε τι που κάνουν ή χτίζουν, υπάρχει κι ένα εκπαιδευτικό κομμάτι και αυτή η νοοτροπία βρίσκεται ψηλά στην κουλτούρα τους. Αυτό είναι κάτι που έχουμε ξεχάσει στην Ελλάδα» σημειώνει. Το δομημένο τοπίο του ΧΥΤΑ συμπληρώνεται και από το κέντρο των επισκεπτών, όπου τα παιδιά ενθαρρύνονται να κάνουν κατασκευές από διάφορα ανακυκλώσιμα υλικά.

«Αγκαλιάζοντας αυτό το σκεπτικό, η αρχιτεκτονική που προτείνω αντί να είναι κάτι ουδέτερο, αντλείται από τη σκέψη ότι το κτίριο θα είναι ριζωμένο μέσα στην πραγματικότητα της χωματερής και θα βρίσκεται θεωρητικά θαμμένο κάτω από τη γη. Οτι δεν θα έχει παράθυρα, ότι το φως θα μπαίνει από την οροφή και ότι θα δίνει την εντύπωση ότι περιτριγυρίζεται από σκουπίδια. Δηλαδή ότι θα είναι ένας χώρος ελεγχόμενης εμπειρίας» σχολιάζει. «Θέλουμε να δείξουμε το μέγεθος και την έκταση του προβλήματος. Τα υλικά του κτιρίου θα είναι ξύλα, χαλίκια, ροδέλες, καλώδια, θρυμματισμένο μπετόν, μπάζα, λάστιχα αυτοκινήτων, παλέτες και άλλα. Το θέμα θα είναι το κτίριο και το κτίριο θα είναι το θέμα» λέει.

tovima.gr