Η Κομισιόν πιέζει για ιδιωτικοποιήσεις και αναδιαρθρώσεις
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ , ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ , Ειρήνη Δ. Καρανασοπούλου
«Τελειώνετε επιτέλους με τις ΔΕΚΟ και τις συντεχνίες!». Το μήνυμα αυτό έχει λάβει το οικονομικό επιτελείο από την τρόικα- και, για την ακρίβεια, από το... πολιτικό σκέλος της, την Κομισιόν- και θα βρεθεί και επισήμως θα λάβει το τελεσίγραφο κατά την ενδιάμεση επίσκεψη των δανειστών της Ελλάδας στα μέσα του μηνός.
Κατ΄ ιδίαν, στην Πλατεία Συντάγματος υποστηρίζουν πως η ομολογουμένως ανεξήγητη για πολλούς ολιγωρία που παρατηρείται στις διαρθρωτικές αλλαγές που αφορούν τον ευρύτερο δημόσιο τομέα- αλλά και στις ενοποιήσεις δημοσίων οργανισμών και τις μετατάξειςδεν είναι ευθύνη του υπουργείου Οικονομικών, αλλά πρωτίστως των υπουργείων Ενέργειας και Μεταφορών, όπου υπάγονται οι περισσότερες ΔΕΚΟ. Αυτό όμως ελάχιστα ενδιαφέρει την τρόικα.
Στις Βρυξέλλες είναι κάτι παραπάνω από σαφείς ότι χωρίς αναδιάρθρωση και ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ υπονομεύεται σοβαρά και η ανάπτυξη της χώρας και η ανταγωνιστικότητά της. Το κυριότερο όμως είναι ότι δεν μπορεί να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της στις διεθνείς αγορές και δεν θα ανοίξει ο δρόμος για να μπορέσει η ελληνική κυβέρνηση να αρχίσει, έστω και το 2012, να δανείζεται αξιοπρεπώς μόνη της. Κι όσο αυτή η προοπτική θα ενισχύεται, τόσο θα «βαραίνουν» τα σενάρια για αναδιάρθρωση του χρέους ή ελεγχόμενη πτώχευση- με ανυπολόγιστες συνέπειες και για την ελληνική οικονομία, αλλά και για την οικονομία της ευρωζώνης.
Πολιτική βούληση. Αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι της Κομισιόν δίνουν πολύ μεγαλύτερη σημασία στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις απ΄ ό,τι- για παράδειγμα- στην υστέρηση που παρατηρείται στα έσοδα. Οπως λένε, η υστέρηση, είτε με δίκαιο είτε με άδικο τρόπο, θα μπορέσει να καλυφθεί. Οι μεταρρυθμίσεις όμως απαιτούν πολιτική βούληση και σύγκρουση με «επενδεδυμένα συμφέροντα» (vested interests)- και εκφράζουν ανοικτά επιφυλάξεις για το κατά πόσον αυτή η πολιτική βούληση υφίσταται πέραν του στενού οικονομικού επιτελείου.
Υψηλόβαθμη ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή, που λόγω συγκυρίας είναι σε θέση να γνωρίζει τις διαβουλεύσεις μεταξύ τρόικας και Αθήνας, έλεγε πως στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες υπάρχει μεγάλος σκεπτικισμός για το κατά πόσον η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να συγκρουστεί με συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες και συμφέροντα- είτε πρόκειται για αυτούς που θα θιγούν από το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, είτε για τα συνδικάτα των ΔΕΚΟ που έχουν και παράδοση ισχύος. Αναγνώριζε, ωστόσο, ότι σε επίπεδο συνόλου κοινωνίας ο κ. Παπανδρέου απολαύει της ανοχής της πλειοψηφίας των πολιτών.
Περίεργη καθυστέρηση. Κοινοτικές πηγές που έχουν γνώση του ελληνικού προγράμματος ανέφεραν πως αντί να υπάρξει η επιτάχυνση των αλλαγών στις ΔΕΚΟ- όπως συνέστησε η τρόικα- παρατηρείται όλως περιέργως μια...επιβράδυνση. Το περίφημο νομοσχέδιο για τον ΟΣΕ, που υποτίθεται ότι έπρεπε να έχει ψηφιστεί και δρομολογηθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου, δεν έχει καν ανακοινωθεί πότε θα προωθηθεί για συζήτηση, ενώ έχει μπει ο Σεπτέμβριος. Οι ενοποιήσεις των δημοσίων οργανισμών έχουν ανακοινωθεί από την κυβέρνηση έξι φορές έως τώρα αλλά δεν έχει γίνει το παραμικρό βήμα για την υλοποίησή τους- πόσω μάλλον για τη μετάταξη των εργαζομένων σε αυτούς ή για την απόλυση αυτών που πρέπει. Αντιστοίχως, παρά τη φασαρία και τις συγκρούσεις που υπήρξαν, το νομοσχέδιο για τα φορτηγά είναι επίσης άφαντο.
«Ασαφές σχέδιο». Η τρόικα χαρακτηρίζει και το σχέδιο των ιδιωτικοποιήσεων που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση «εξαιρετικά ασαφές» και αναμένει νέο λεπτομερές σχέδιο, όπως και την πρόσληψη των σχετικών συμβούλων για κάθε επιχείρηση, κάνοντας δεκτό το σκεπτικό πως οι πλέον κερδοφόρες- μαρίνες, λιμάνια, αεροδρόμια- θα πρέπει πρώτα να ιδιωτικοποιηθούν, δεδομένου ότι μπορεί να εξασφαλιστεί καλύτερη τιμή στην αγορά. Κοινοτικές πηγές όμως επέμεναν πως πίσω από τις καθυστερήσεις είναι τα «συμφέροντα» και οι «συντεχνίες». Οπως έλεγαν χαρακτηριστικά, το εισόδημα των εργαζομένων στον ΟΣΕ κατά μέσον όρο ανέρχεται σε 41.426 ευρώ. Στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, σε 50.414 ευρώ. Στην ΕΘΕΛ, σε 37.526 ευρώ. Στην ΕΒΟ- ΠΥΡΚΑΛ στα 41.794 ευρώ. Είναι λογικό, λοιπόν, να υπάρξουν αντιδράσεις από τους εργαζομένους που είτε θα μεταταχθούν σε άλλες υπηρεσίες- με λιγότερες απολαβές- είτε θα απολυθούν, ανάλογα με την περίπτωση. Μάλιστα, προσέθεταν οι ίδιες πηγές, θα πρέπει να προστεθεί και μια πλειάδα στελεχών και άλλων ΔΕΚΟ που λαμβάνουν παχυλούς μισθούς και επίσης δεν έχουν κανέναν λόγο να προωθήσουν είτε την εξυγίανση, είτε την ιδιωτικοποίηση του φορέα που προΐστανται.
Ενόχληση για την ολιγωρία στη ΔΕΗ
Ιδιαίτερα ενοχλημένη εμφανίζεται η Κομισιόν από την ολιγωρία της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα της ΔΕΗ. Κι αυτό διότι έχει ήδη συμφωνηθεί πως στο πλαίσιο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στον τομέα της ενέργειας, η επιχείρηση θα πουλήσει εγκαταστάσεις και (ή) θα δώσει δικαιώματα εκμετάλλευσης λιγνίτη, θα ενισχυθεί η ανεξάρτητη αρχή ενέργειας ώστε να υπάρξει ανταγωνισμός κι επενδύσεις, θα σταματήσει το μονοπώλιο των δικτύων και θα υπάρξει εκλογίκευση στις τιμές λιανικής.
Στην κατεύθυνση των παραπάνω- που φέρουν τον γενικό τίτλο «απελευθέρωση στην αγορά ενέργειας»- δεν έχει γίνει το παραμικρό ούτε διαφαίνεται κάποια προγραμματισμένη ενέργεια. Κι αυτό παρότι η Ελλάδα έχει αργήσει στον τομέα της ενέργειας σε σχέση με όλες τις άλλες χώρες της ευρωζώνης- κι άσχετα από το Μνημόνιο.
Κοινοτικές πηγές προειδοποιούσαν πως χωρίς επιτάχυνση στο ζήτημα της ΔΕΗ θα υπάρξουν συνέπειες- και με νόημα τόνιζαν ότι αυτές δεν θα έχουν να κάνουν μονάχα με την τιμή του ηλεκτρικού, που θα παραμένει ακριβή, ή με την ελλιπή επάρκεια.
Κατ΄ ιδίαν, στην Πλατεία Συντάγματος υποστηρίζουν πως η ομολογουμένως ανεξήγητη για πολλούς ολιγωρία που παρατηρείται στις διαρθρωτικές αλλαγές που αφορούν τον ευρύτερο δημόσιο τομέα- αλλά και στις ενοποιήσεις δημοσίων οργανισμών και τις μετατάξειςδεν είναι ευθύνη του υπουργείου Οικονομικών, αλλά πρωτίστως των υπουργείων Ενέργειας και Μεταφορών, όπου υπάγονται οι περισσότερες ΔΕΚΟ. Αυτό όμως ελάχιστα ενδιαφέρει την τρόικα.
Στις Βρυξέλλες είναι κάτι παραπάνω από σαφείς ότι χωρίς αναδιάρθρωση και ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ υπονομεύεται σοβαρά και η ανάπτυξη της χώρας και η ανταγωνιστικότητά της. Το κυριότερο όμως είναι ότι δεν μπορεί να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της στις διεθνείς αγορές και δεν θα ανοίξει ο δρόμος για να μπορέσει η ελληνική κυβέρνηση να αρχίσει, έστω και το 2012, να δανείζεται αξιοπρεπώς μόνη της. Κι όσο αυτή η προοπτική θα ενισχύεται, τόσο θα «βαραίνουν» τα σενάρια για αναδιάρθρωση του χρέους ή ελεγχόμενη πτώχευση- με ανυπολόγιστες συνέπειες και για την ελληνική οικονομία, αλλά και για την οικονομία της ευρωζώνης.
Πολιτική βούληση. Αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι της Κομισιόν δίνουν πολύ μεγαλύτερη σημασία στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις απ΄ ό,τι- για παράδειγμα- στην υστέρηση που παρατηρείται στα έσοδα. Οπως λένε, η υστέρηση, είτε με δίκαιο είτε με άδικο τρόπο, θα μπορέσει να καλυφθεί. Οι μεταρρυθμίσεις όμως απαιτούν πολιτική βούληση και σύγκρουση με «επενδεδυμένα συμφέροντα» (vested interests)- και εκφράζουν ανοικτά επιφυλάξεις για το κατά πόσον αυτή η πολιτική βούληση υφίσταται πέραν του στενού οικονομικού επιτελείου.
Υψηλόβαθμη ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή, που λόγω συγκυρίας είναι σε θέση να γνωρίζει τις διαβουλεύσεις μεταξύ τρόικας και Αθήνας, έλεγε πως στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες υπάρχει μεγάλος σκεπτικισμός για το κατά πόσον η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να συγκρουστεί με συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες και συμφέροντα- είτε πρόκειται για αυτούς που θα θιγούν από το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, είτε για τα συνδικάτα των ΔΕΚΟ που έχουν και παράδοση ισχύος. Αναγνώριζε, ωστόσο, ότι σε επίπεδο συνόλου κοινωνίας ο κ. Παπανδρέου απολαύει της ανοχής της πλειοψηφίας των πολιτών.
Περίεργη καθυστέρηση. Κοινοτικές πηγές που έχουν γνώση του ελληνικού προγράμματος ανέφεραν πως αντί να υπάρξει η επιτάχυνση των αλλαγών στις ΔΕΚΟ- όπως συνέστησε η τρόικα- παρατηρείται όλως περιέργως μια...επιβράδυνση. Το περίφημο νομοσχέδιο για τον ΟΣΕ, που υποτίθεται ότι έπρεπε να έχει ψηφιστεί και δρομολογηθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου, δεν έχει καν ανακοινωθεί πότε θα προωθηθεί για συζήτηση, ενώ έχει μπει ο Σεπτέμβριος. Οι ενοποιήσεις των δημοσίων οργανισμών έχουν ανακοινωθεί από την κυβέρνηση έξι φορές έως τώρα αλλά δεν έχει γίνει το παραμικρό βήμα για την υλοποίησή τους- πόσω μάλλον για τη μετάταξη των εργαζομένων σε αυτούς ή για την απόλυση αυτών που πρέπει. Αντιστοίχως, παρά τη φασαρία και τις συγκρούσεις που υπήρξαν, το νομοσχέδιο για τα φορτηγά είναι επίσης άφαντο.
«Ασαφές σχέδιο». Η τρόικα χαρακτηρίζει και το σχέδιο των ιδιωτικοποιήσεων που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση «εξαιρετικά ασαφές» και αναμένει νέο λεπτομερές σχέδιο, όπως και την πρόσληψη των σχετικών συμβούλων για κάθε επιχείρηση, κάνοντας δεκτό το σκεπτικό πως οι πλέον κερδοφόρες- μαρίνες, λιμάνια, αεροδρόμια- θα πρέπει πρώτα να ιδιωτικοποιηθούν, δεδομένου ότι μπορεί να εξασφαλιστεί καλύτερη τιμή στην αγορά. Κοινοτικές πηγές όμως επέμεναν πως πίσω από τις καθυστερήσεις είναι τα «συμφέροντα» και οι «συντεχνίες». Οπως έλεγαν χαρακτηριστικά, το εισόδημα των εργαζομένων στον ΟΣΕ κατά μέσον όρο ανέρχεται σε 41.426 ευρώ. Στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, σε 50.414 ευρώ. Στην ΕΘΕΛ, σε 37.526 ευρώ. Στην ΕΒΟ- ΠΥΡΚΑΛ στα 41.794 ευρώ. Είναι λογικό, λοιπόν, να υπάρξουν αντιδράσεις από τους εργαζομένους που είτε θα μεταταχθούν σε άλλες υπηρεσίες- με λιγότερες απολαβές- είτε θα απολυθούν, ανάλογα με την περίπτωση. Μάλιστα, προσέθεταν οι ίδιες πηγές, θα πρέπει να προστεθεί και μια πλειάδα στελεχών και άλλων ΔΕΚΟ που λαμβάνουν παχυλούς μισθούς και επίσης δεν έχουν κανέναν λόγο να προωθήσουν είτε την εξυγίανση, είτε την ιδιωτικοποίηση του φορέα που προΐστανται.
Ενόχληση για την ολιγωρία στη ΔΕΗ
Ιδιαίτερα ενοχλημένη εμφανίζεται η Κομισιόν από την ολιγωρία της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα της ΔΕΗ. Κι αυτό διότι έχει ήδη συμφωνηθεί πως στο πλαίσιο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στον τομέα της ενέργειας, η επιχείρηση θα πουλήσει εγκαταστάσεις και (ή) θα δώσει δικαιώματα εκμετάλλευσης λιγνίτη, θα ενισχυθεί η ανεξάρτητη αρχή ενέργειας ώστε να υπάρξει ανταγωνισμός κι επενδύσεις, θα σταματήσει το μονοπώλιο των δικτύων και θα υπάρξει εκλογίκευση στις τιμές λιανικής.
Στην κατεύθυνση των παραπάνω- που φέρουν τον γενικό τίτλο «απελευθέρωση στην αγορά ενέργειας»- δεν έχει γίνει το παραμικρό ούτε διαφαίνεται κάποια προγραμματισμένη ενέργεια. Κι αυτό παρότι η Ελλάδα έχει αργήσει στον τομέα της ενέργειας σε σχέση με όλες τις άλλες χώρες της ευρωζώνης- κι άσχετα από το Μνημόνιο.
Κοινοτικές πηγές προειδοποιούσαν πως χωρίς επιτάχυνση στο ζήτημα της ΔΕΗ θα υπάρξουν συνέπειες- και με νόημα τόνιζαν ότι αυτές δεν θα έχουν να κάνουν μονάχα με την τιμή του ηλεκτρικού, που θα παραμένει ακριβή, ή με την ελλιπή επάρκεια.
ΤΑ ΝΕΑ
