Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010

Τα ευρήματα από την ανασκαφή στο «παλάτι του Οδυσσέα»


Αίσθηση έχει προκαλέσει η δημοσίευση για την ανακάλυψη του Ανακτόρου του Οδυσσέα, με αποτέλεσμα οι δυο επιστήμονες, ο Θ.Παπαδόπουλος και η Λ. Κοντορλή -Παπαδοπούλου, που φέρονται ως ανασκαφείς της Ακρόπολης στην Ιθάκη να «βομβαρδίζονται» καθημερινά από τον ελληνικό και διεθνή Τύπο.
 
Οι δυο καθηγητές κάνουν λόγο για το αποτέλεσμα μιας 16ετους έρευνας και ανασκαφής με σημαντικά ευρήματα, μερικά από τα οποία οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για το ανάκτορο του Οδυσσέα και αναφέρονται παρακάτω:
 
α) μεγάλο ανακτορικό κτηριακό συγκρότημα εκτεινόμενο και διαρρυθμισμένο σε δύο επίπεδα (άνδηρα)
β) λίθινα κλιμακοστάσια λαξευμένα στο βράχο, που διευκόλυναν την επικοινωνία των κατοίκων των δύο ανδήρων,
γ) κτιστό προϊστορικό φρεάτιο
δ) υπόγεια τεχνητή δεξαμενή νερού-«τυκτής» κρήνης,
ε) ταφικό περίβολο
στ) μεγάλο κυκλοτερές μνημείο
ζ) βοηθητικά δωμάτια-αποθήκες
η) εργαστήριο κατεργασίας μετάλλου.

 
Στη θέση Άγιος Αθανάσιος - Σχολή Ομήρου, στους πρόποδες της Εξωγής στην βόρεια Ιθάκη, όπου ήταν ορατά κτιριακά κατάλοιπα και είχαν γίνει στο παρελθόν αποσπασματικές έρευνες από Έλληνες και ξένους αρχαιολόγους, εντοπίστηκε και αναγνωρίστηκε η προϊστορική ακρόπολη τειχισμένη με κυκλώπειο τείχος και τέσσερις πύλες.
 
Η κύρια πύλη συνδέεται με οχυρωμένη διάβαση, όμοια, σε μικρότερο μέγεθος, με του ανακτόρου της Τίρυνθας, προστατευμένη με δύο πύργους (σώζεται μερικώς ο ένας) και ανάβαθρα.
 
Η κύρια πύλη εφάπτεται σε τοίχο προσεκτικά κτισμένο και τις παραστάδες της αποτελούν επεξεργασμένοι τετραγωνισμένοι ογκόλιθοι. Από την κύρια είσοδο ήταν ορατή η νότια κύρια είσοδος του τριμερούς μεγάρου.
 
Στο κάτω άνδηρο του κτηριακού συγκροτήματος εντοπίστηκε τριμερές ορθογώνιο κτίριο-μέγαρο, όμοιο με αντίστοιχα μέγαρα μυκηναϊκών ανακτόρων όπως των Μυκηνών, της Τίρυνθας και της Πύλου.
 
Στο άνω άνδηρο αποκαλύφθηκαν προϊστορικά κτήρια αποθηκών, λουτρού, εργαστηρίου κατεργασίας μετάλλων, καθώς και βοηθητικά δωμάτια. Από τα δύο λαξευτά στο βράχο κλιμακοστάσια το μεγάλο δυτικό χωρίζεται με πλατύσκαλα σε δύο τμήματα, μιμούμενο ίσως, τα μινωικά πρότυπα.
 
Η μυκηναϊκή υπόγεια κρήνη, ανατολικά και σε μικρή απόσταση από το κεντρικό κτηριακό συγκρότημα, διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση. Είναι χτισμένη με τον γνωστό εκφορικό τρόπο και μοιάζει με αντίστοιχες κρήνες των ακροπόλεων των Μυκηνών και της Τίρυνθας. Χρονολογήθηκε από τον ειδικό επιστήμονα για τα αρχαία υδραυλικά έργα Jost Knauss, καθηγητή του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου, στη μυκηναϊκή εποχή (1300-1200 π.Χ.) και, όπως οι υπόγειες κρήνες των Μυκηνών και Τίρυνθας, χρησίμευε για την ύδρευση των ενοίκων της ακρόπολης σε περίοδο πολιορκίας και εχθρικών επιδρομών.
 
Βορειοανατολικά του μεγάρου βρίσκεται μικρός τετράγωνος ταφικός περίβολος, συλημένος. Ανατολικότερα της υπόγειας κρήνης, ερευνήθηκε μεγάλο κυκλοτερές προϊστορικό μνημείο με βαθμιδωτή είσοδο στα ανατολικά, από την επίχωση του οποίου προέρχονται δύο τουλάχιστον βουκράνια, οστά πρωτόγονου βοδιού (bos primigenius), προϊστορική κεραμική και πήλινες ψημένες πινακίδες γραμμικής γραφής μία από τις οποίες, δημοσιευμένη στο έγκριτο αρχαιολογικό περιοδικό «Kadmos», έχει εγχάρακτα σύμβολα και παράσταση πλοίου με τον Οδυσσέα, τη Σειρήνα, τη Σκύλλα και τον σύντροφο του Οδυσσέα στη στιγμή της μεταμόρφωσης από άνθρωπο σε χοίρο.
 
Στα κινητά ευρήματα συγκαταλέγονται προϊστορική κεραμική, χειροποίητη και τροχήλατη της 2ης χιλιετίας π.Χ., σπασμένα λίθινα αγγεία, ένα μολύβδινο μινωικό ειδώλιο, χάλκινες περόνες, λυχνάρι και χρυσό έλασμα με παράσταση του Οδυσσέα και του πλοίου, που το έχει τυλίξει με τα πλοκάμια της η Σκύλλα.
 
Ναυτεμπορική