Πλήγμα για τη Μ. Ανατολή
The Economist
Ποτέ μην πεις ποτέ, όταν πρόκειται για την προοπτική ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, ακόμη και οι πλέον αισιόδοξοι μάλλον διερωτώνται εάν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι θα συμφωνήσουν ποτέ να ζήσουν πλάι πλάι σε δύο ασφαλή και κυρίαρχα κράτη. Την εβδομάδα που πέρασε, οι Αμερικανοί ανακοίνωσαν ότι οι πρόσφατες απευθείας συνομιλίες, που είχαν σταματήσει από τον Σεπτέμβριο, δεν θα επαναληφθούν.
Το πλήγμα είναι σκληρό για όλους. Για τον Μπαράκ Ομπάμα η αποτυχία είναι πικρή. Για τους Παλαιστινίους η προοπτική ενός κανονικού κράτους μοιάζει σήμερα πιο θολή παρά ποτέ. Οι Ισραηλινοί διακατέχονται από πιο ανάμεικτα συναισθήματα. Οι ιέρακες πιστεύουν ότι το Ισραήλ είναι σήμερα αρκετά ισχυρό, άρα οι παραχωρήσεις περιττεύουν. Οι περιστερές πιστεύουν ότι το ισραηλινό κράτος δεν θα είναι ποτέ ασφαλές, εάν οι Παλαιστίνιοι δεν αποκτήσουν δικό τους κράτος.
Ευθύνες
Ηδη στο Ισραήλ και σε αμερικανικούς κύκλους, ιδιαίτερα στους ρεπουμπλικανικούς, η ευθύνη για την αποτυχία επιρρίπτεται στον κ. Ομπάμα. Λέγεται ότι φέρθηκε ανόητα όταν συνέδεσε τις συνομιλίες με το πάγωμα των εποικισμών στη Δυτική Οχθη, την καρδιά ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Η κατηγορία είναι άδικη. Ο κ. Ομπάμα και η κ. Κλίντον ορθώς έθεσαν διαχωριστική γραμμή. Οποιο ειρηνευτικό σχέδιο και αν υπάρξει, θα περιέχει το αίτημα της απομάκρυνσης των εποικισμών από το μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος. Πέραν αυτού, οι εποικισμοί είναι απολύτως παράνομοι βάσει της διεθνούς νομοθεσίας. Η σωστή ανταπόκριση εκ μέρους του Ισραήλ θα ήταν η ελάχιστη ένδειξη καλής θέλησης. Προτίμησε την άρνηση και τώρα κυρίως υπαίτιος για το αδιέξοδο είναι ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Οι Ισραηλινοί πρέπει να το ξανασκεφτούν. Κυρίως ο αινιγματικός κ. Νετανιάχου, που μπορεί να εκπλήξει τους πάντες αλλάζοντας από λαϊκιστής ιέραξ σε περιστέρι με ρεαλισμό. Σε αντάλλαγμα για τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη και τις διπλωματικές εγγυήσεις φάνηκε διατεθειμένος να σταματήσει τους εποικισμούς για τουλάχιστον τρεις μήνες, διατρέχοντας τον κίνδυνο να εξοργίσει τους εποίκους, να επιφέρει την κατάρρευση της δεξιόστροφης και θρησκόληπτης κυβέρνησής του και να επαναφέρει την προερχόμενη από το προσανατολισμένο προς την ειρήνη Κέντρο, αντίπαλό του Τζίπι Λίβνι. Φαίνεται, όμως, ότι υπερίσχυσαν τα γερακίσια του ένστικτα. Κατά τη Δεξιά, το Ισραήλ δεν απειλείται άμεσα, με εξαίρεση το Ιράν. Οι Παλαιστίνιοι είναι αδύναμοι και διαιρεμένοι. Οι Αραβες γαβγίζουν, αλλά δεν δαγκώνουν. Το Ισραήλ είναι ένα οχυρό χωρίς ρωγμές. Οι περιστερές έχουν δίκιο, μοναδική εγγύηση της ασφάλειας και της εθνικής ταυτότητας του Ισραήλ είναι η δημιουργία μιας πραγματικής παλαιστινιακής πατρίδας στη Δ. Οχθη. Ο κ. Ομπάμα δεν πρέπει να υποχωρήσει. Για να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες πρέπει να αναζητήσει συναίνεση στο θέμα του αναπροσδιορισμού των συνόρων του 1967, είτε με απευθείας είτε με έμμεσες συνομιλίες. Ετσι, ο κύριος όγκος των εποίκων θα ενταχθεί σε έναν νεοσχεδιασμένο χάρτη του Ισραήλ, ενώ οι Παλαιστίνιοι θα αποκτήσουν νέα εδάφη μέσω της ανταλλαγής γαιών. Και ο κ. Ομπάμα θα έπρεπε να πάει στην Ιερουσαλήμ για να παρουσιάσει το σχέδιό του.
Ενδιαμέσως, το Ισραήλ πρέπει να μάθει ότι η υποστήριξη άνευ όρων δεν διαρκεί αιώνια. Το ψήφισμα του ΟΗΕ για την αναγνώριση ενός αυτοανακηρυχθέντος παλαιστινιακού κράτους κατά μήκος των συνόρων του 1967 κερδίζει έδαφος, ακόμη και σε χώρες φιλικές προς το Ισραήλ. Καταπώς έχουν τα πράγματα, η Αμερική θα εμποδίσει το ψήφισμα. Ομως, μετά την εβδομάδα που πέρασε, το Ισραήλ είναι πιο απομονωμένο παρά ποτέ.
Το πλήγμα είναι σκληρό για όλους. Για τον Μπαράκ Ομπάμα η αποτυχία είναι πικρή. Για τους Παλαιστινίους η προοπτική ενός κανονικού κράτους μοιάζει σήμερα πιο θολή παρά ποτέ. Οι Ισραηλινοί διακατέχονται από πιο ανάμεικτα συναισθήματα. Οι ιέρακες πιστεύουν ότι το Ισραήλ είναι σήμερα αρκετά ισχυρό, άρα οι παραχωρήσεις περιττεύουν. Οι περιστερές πιστεύουν ότι το ισραηλινό κράτος δεν θα είναι ποτέ ασφαλές, εάν οι Παλαιστίνιοι δεν αποκτήσουν δικό τους κράτος.
Ευθύνες
Ηδη στο Ισραήλ και σε αμερικανικούς κύκλους, ιδιαίτερα στους ρεπουμπλικανικούς, η ευθύνη για την αποτυχία επιρρίπτεται στον κ. Ομπάμα. Λέγεται ότι φέρθηκε ανόητα όταν συνέδεσε τις συνομιλίες με το πάγωμα των εποικισμών στη Δυτική Οχθη, την καρδιά ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Η κατηγορία είναι άδικη. Ο κ. Ομπάμα και η κ. Κλίντον ορθώς έθεσαν διαχωριστική γραμμή. Οποιο ειρηνευτικό σχέδιο και αν υπάρξει, θα περιέχει το αίτημα της απομάκρυνσης των εποικισμών από το μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος. Πέραν αυτού, οι εποικισμοί είναι απολύτως παράνομοι βάσει της διεθνούς νομοθεσίας. Η σωστή ανταπόκριση εκ μέρους του Ισραήλ θα ήταν η ελάχιστη ένδειξη καλής θέλησης. Προτίμησε την άρνηση και τώρα κυρίως υπαίτιος για το αδιέξοδο είναι ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Οι Ισραηλινοί πρέπει να το ξανασκεφτούν. Κυρίως ο αινιγματικός κ. Νετανιάχου, που μπορεί να εκπλήξει τους πάντες αλλάζοντας από λαϊκιστής ιέραξ σε περιστέρι με ρεαλισμό. Σε αντάλλαγμα για τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη και τις διπλωματικές εγγυήσεις φάνηκε διατεθειμένος να σταματήσει τους εποικισμούς για τουλάχιστον τρεις μήνες, διατρέχοντας τον κίνδυνο να εξοργίσει τους εποίκους, να επιφέρει την κατάρρευση της δεξιόστροφης και θρησκόληπτης κυβέρνησής του και να επαναφέρει την προερχόμενη από το προσανατολισμένο προς την ειρήνη Κέντρο, αντίπαλό του Τζίπι Λίβνι. Φαίνεται, όμως, ότι υπερίσχυσαν τα γερακίσια του ένστικτα. Κατά τη Δεξιά, το Ισραήλ δεν απειλείται άμεσα, με εξαίρεση το Ιράν. Οι Παλαιστίνιοι είναι αδύναμοι και διαιρεμένοι. Οι Αραβες γαβγίζουν, αλλά δεν δαγκώνουν. Το Ισραήλ είναι ένα οχυρό χωρίς ρωγμές. Οι περιστερές έχουν δίκιο, μοναδική εγγύηση της ασφάλειας και της εθνικής ταυτότητας του Ισραήλ είναι η δημιουργία μιας πραγματικής παλαιστινιακής πατρίδας στη Δ. Οχθη. Ο κ. Ομπάμα δεν πρέπει να υποχωρήσει. Για να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες πρέπει να αναζητήσει συναίνεση στο θέμα του αναπροσδιορισμού των συνόρων του 1967, είτε με απευθείας είτε με έμμεσες συνομιλίες. Ετσι, ο κύριος όγκος των εποίκων θα ενταχθεί σε έναν νεοσχεδιασμένο χάρτη του Ισραήλ, ενώ οι Παλαιστίνιοι θα αποκτήσουν νέα εδάφη μέσω της ανταλλαγής γαιών. Και ο κ. Ομπάμα θα έπρεπε να πάει στην Ιερουσαλήμ για να παρουσιάσει το σχέδιό του.
Ενδιαμέσως, το Ισραήλ πρέπει να μάθει ότι η υποστήριξη άνευ όρων δεν διαρκεί αιώνια. Το ψήφισμα του ΟΗΕ για την αναγνώριση ενός αυτοανακηρυχθέντος παλαιστινιακού κράτους κατά μήκος των συνόρων του 1967 κερδίζει έδαφος, ακόμη και σε χώρες φιλικές προς το Ισραήλ. Καταπώς έχουν τα πράγματα, η Αμερική θα εμποδίσει το ψήφισμα. Ομως, μετά την εβδομάδα που πέρασε, το Ισραήλ είναι πιο απομονωμένο παρά ποτέ.
kathimerini.gr
(12/12/2010)
.jpg)
