Χώρος «ενιαίας εμπορικής, τραπεζικής και επενδυτικής αγοράς» θα είναι η Μεσόγειος το 2020 αν και εφόσον υιοθετηθούν κάποιες ιδέες των ευρωπαϊκών και των αφρικανικών κυβερνήσεων από τις κυβερνήσεις των κρατών που βρέχονται από τη Μεσόγειο. Σήμερα οι περισσότερες χώρες της περιοχής δείχνουν κατ΄ αρχήν μεγάλο ενδιαφέρον, γράφει μελέτη του Ινστιτούτου Ranthshon της Σουηδίας, ορισμένα σημεία της οποίας δημοσίευσε η ιταλική «Ιl Giornale». Πριν από την ενιαία αγορά θα αναπτυχθούν οι πολιτιστικές και οι επιστημονικές σχέσεις των μεσογειακών κρατών και παράλληλα «θα ενισχυθεί η πολιτική και η αμυντική συνεργασία τους καθώς και η σύμπραξή τους σε μέτρα εναντίον της τρομοκρατίας».
Ισως το πλέον εντυπωσιακό στοιχείο του σχεδίου είναι αυτό που οι συντάκτες της μελέτης ονομάζουν «βάση για επίλυση του προβλήματος της μετανάστευσης» Αφρικανών στην Ευρώπη. Προβλέπει τη μίσθωση επ΄ αόριστον μιας έκτασης λίγο μεγαλύτερης της Κορσικής κάπου μεταξύ Αλγερίας και Μαρόκου είτε μεταξύ Τυνησίας και Λιβύης και με πρόσβαση στη θάλασσα. Σε αυτή την «τεχνητή αφρικανική πατρίδα» θα μπορούν να εγκατασταθούν ως και 2,5 εκατ. Αφρικανοί αφού προηγουμένως γίνουν επενδύσεις 8-10 δισ. ευρώ, ώστε να δημιουργηθεί μια στοιχειώδης υποδομή και για «να τεθούν οι βάσεις μιας βιομηχανικής και βιοτεχνικής παραγωγής». Προεξοφλείται ότι δεν θα υπάρξουν δυσκολίες για μια επένδυση αυτού του μεγέθους. Πνευματικό όραμα του Ντε Γκωλ το οποίο είχε προκαλέσει το ενδιαφέρον του Μιτεράν και έφερε στην επιφάνεια ο Νικολά Σαρκοζί το 2008, το σχέδιο- το οποίο έχει τεθεί υπόψη και της ΕΕ από τη γαλλική κυβέρνηση- προβλέπει «συνεταιριστική σύμπραξη» όλων των κρατών που «ακουμπούν» στη Μεσόγειο, χωρίς ιδεολογικούς, θρησκευτικούς είτε άλλου είδους αποκλεισμούς. Μάλιστα ο πρόεδρος Σαρκοζί είχε σημειώσει μιλώντας σε γαλλόφωνους αφρικανούς δημοσιογράφους ότι εφόσον όλα τα κράτη της Μεσογείου διατηρούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο «επαφές και επίπεδο συνεργασίας» η «σύμπραξή» τους σε οικονομικά και πολιτικά επίπεδα «θα ενισχύσει την ειρηνική συμβίωση» ενός πολυεθνικού και πολυθρησκευτικού «κόσμου» που θα συγκροτούν μουσουλμάνοι, εβραίοι, καθολικοί, ορθόδοξοι χριστιανοί, Ευρωπαίοι, Αφρικανοί και Ασιάτες. Η μελέτη του σουηδικού ινστιτούτου δίνει μεγάλη προσοχή στη λειτουργικότητα αυτού του τεχνητού κράτους, σημειώνοντας ότι η ανάλογη περίπτωση της δημιουργίας της Λιβερίας τον 19ο αιώνα ήταν «αποκρουστικά ανεπιτυχής» επειδή στόχος εκείνων που τη δημιούργησαντων Αμερικανών- ήταν η μετατροπή της σε αποικία. Τη δημιουργία του «νέου μεσογειακού κράτους» θα πρέπει να την αναλάβει η ΕΕ, η οποία θα διαμορφώσει τον διοικητικό χάρτη του και θα καθορίσει τον παραγωγικό μηχανισμό του. Ενα όργανο στο οποίο θα μετέχουν η ΕΕ και χώρες της Μεσογείου μη ευρωπαϊκές θα δημιουργήσει τον οικονομικό και τον παραγωγικό ιστό του κράτους στον οποίο θα ενταχθούν σταδιακά επίδοξοι μετανάστες. Στοιχεία από επιτροπές του ΟΗΕ δείχνουν ότι το πολύ σε τρία χρόνια από την ίδρυσή του είναι δυνατόν να δημιουργηθεί παραγωγικός μηχανισμός ο οποίος θα απορροφά 60.000-80.000 μετανάστες, κατά προτίμηση Αφρικανούς κατ΄ έτος. Βάση του θα είναι η βιοτεχνία, οι οικοδομές και οι βιομηχανίες ειδών διατροφής, ένδυσης κτλ. Ενας «στρατός εγκατεστημένων στην Ευρώπη αφρικανών και άλλων μεταναστών» οι οποίοι «έχουν ήδη εγκλιματιστεί στον σύγχρονο μηχανισμό παραγωγής» θα μετακινηθεί στο νέο κράτος και (ελπίζεται) ότι «η οικονομία θα αρχίσει να λειτουργεί». Υπάρχουν δύο τουλάχιστον «νάρκες» στο σχέδιο. Η πρώτη είναι το ενδεχόμενο να κατακλυστεί το νέο κράτος από μυριάδες Αφρικανών και άλλων μεταναστών προτού ολοκληρώσει τη συγκρότησή του. Η εικόνα χιλιάδων ανδρών, γυναικών και παιδιών που καταφθάνουν σε άθλια κατάσταση στα (αφρούρητα) σύνορα ίσως θα έχει την ίδια συχνότητα με τις εικόνες των μισοπνιγμένων ναυαγών μεταναστών που περισυλλέγουν το ιταλικό και το ελληνικό ναυτικό καθημερινά. Η δεύτερη νάρκη είναι σοβαρότερη. Οπως σημειώνουν οι συντάκτες της μελέτης, το νέο κράτος της Μεσογείου ίσως εξελιχθεί σε μια νέα Κίνα σε ό,τι αφορά το κόστος παραγωγής. Καθώς τα εργοστάσια και οι βιοτεχνίες θα έχουν μικρό κόστος αφού η ίδρυσή τους θα χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ και τα άλλα κράτη της Μεσογείου, τα προϊόντα τους θα είναι ανταγωνιστικά των ίδιων προϊόντων που παράγονται σε χώρες της Ευρώπης. Ενας τόνος ζάχαρης θα κοστίζει ως και 50% λιγότερο από ό,τι στη Γαλλία ή στην Πολωνία μολονότι η πρώτη ύλη θα εισάγεται από το εξωτερικό, δίνουν ως παράδειγμα οι συντάκτες της μελέτης.
Πολύ σημαντικές είναι και οι γενικότερες συνέπειες από την υλοποίηση αυτού του μεγαλόπνοου σχεδίου. Η Ευρώπη, η Βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή συγκροτούν μια εντυπωσιακή δύναμη στον χώρο της οικονομίας, της πολιτικής και της άμυνας η οποία μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο σε παγκόσμιες εξελίξεις. Καθώς η μεσογειακή Ευρώπη έχει προέκταση στην ΕΕ και στον χώρο της Ρωσίας και η Μέση Ανατολή ως την Κεντρική Ασία, το «νέο πολυκρατικό συγκρότημα» έχει εξασφαλισμένη την ενέργεια καθώς και την αγορά για διοχέτευση της παραγωγής του.
Εχει πιθανότητες να υιοθετηθεί αυτό το σχέδιο; Η απάντηση που δίνουν οι συντάκτες της μελέτης είναι θετική και στηρίζεται, πρώτον, στο ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου, η Τουρκία, η Λιβύη και το Ισραήλ έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον. Δεύτερον, το προηγούμενο της ενωμένης Ευρώπης είναι ελπιδοφόρο. Χρειάστηκαν τέσσερις δεκαετίες για να γίνει η ΕΕ αλλά τελικά έγινε και λειτουργεί. Ισως χρειαστούν λιγότερα χρόνια για το ευρωμεσογειακό κράτος.